Είμαστε οι πρώτοι διδάξαντες. σε όλα …

ΕΥΡΗΜΑΤΑ

ΣΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΠΥΔΝΑ
ΥΠΟΔΕΙΚΝΥΟΥΝ
ΜΕΤΡΑ ΛΙΤΟΤΗΤΑΣ

Είχε και η ελληνική αρχαιότητα και την οικονοµική κρίση της και τα μέτρα λιτότητας και τις «επιταγές» του... Διεθνούς Νομισματικού Ταµείου. Μια σειρά από τάφους που ήρθαν στο φως στην αρχαία Πύδνα, στη Βόρεια Ελλάδα, το αποδεικνύουν. Ευρήµατα από την περίοδο των παχιών αγελάδων, όταν ακόµη και οι τάφοι είχαν χρυσά κτερίσµατα, περίτεχνα αγγεία, χρυσελεφάντινες κλίνες, ακόµη και επικασιτερωµένα πήλινα αντικείµενα ώστε να δείχνουν... ασηµένια (κάτι σαν φο µπιζού που ικανοποιούσαν την ξιπασιά και τον νεοπλουτισµό των κατοίκων, σύµφωνα µε τους αρχαιολόγους) δίνουν τη θέση τους, τον 3ο π.Χ. αιώνα, σε «φτωχά» και φτηνά ταφικά κτερίσµατα, σύµφωνα µε τις επιταγές του Κασσάνδρου, που λειτουργούσε κάπως σαν το ΔΝΤ, που είχε αναλάβει να υλοποιήσει ο τοποτηρητής του Δηµήτριος ο Φαληρεύς - κάτι σαν τον υπουργό Οικονοµικών της εποχής.


Η αλλαγή που αντικατοπτρίζεται και στον πλούτο των ταφικών κτερισµάτων στην αρχαία Πύδνα έγινε χάρη σε ένα απλό διάταγµα του τοποτηρητή της µέγιστης εξουσίας, του κοσµοκράτορα - τότε - βασιλιά της Μακεδονίας Κάσσανδρου που όριζε να περιοριστούν αµέσως οι σπατάλες και στους τάφους.

Ετσι οι χρυσοί εντυπωσιακοί τάφοι του 4ου αιώνα π.Χ. µετατρέπονται λιγότερο από 100 χρόνια µετά σε λιτούς, µικρούς, µε τα αναγκαία απλώς για την ταφή των νεκρών και τα κτερίσµατα λιγοστεύουν - έως και εξαφανίζονται.

«Στα τέλη του 4ου αιώνα π.Χ. ο διορισµένος από το βασιλιά Κάσσανδρο τοπάρχης των Αθηνών, Δηµήτριος ο Φαληρεύς, εξέδωσε διάταγµα, µε το οποίο απαγόρευε την ανέγερση πολυτελών ταφικών συνόλων και επέβαλε τον περιορισµό της σπατάλης στις νεκρικές τελετές. Ήταν κάτι σαν την περίοδο που διανύουμε σήµερα και θα την εντοπίσει ίσως ο αρχαιολόγος του µέλλοντος.

Βάλτε αν θέλετε να διακωµωδήσουµε τη σηµερινή - και την αρχαία κατάσταση - τον Κάσσανδρο στη θέση του Δηµοσιονοµικού Ταµείου και τον Δηµήτριο τον Φαληρέα στη θέση του όποιου πρωθυπουργού πάσχουσας χώρας ή έστω υπουργού Οικονοµικών» λέει χαριτολογώντας στα «ΝΕΑ» ο αναπληρωτής προϊστάµενος της ΚΖ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Μάνθος Μπέσιος που προΐσταται και των σωστικών ανασκαφών στην αρχαία Πύδνα (στη Βόρεια Πιερία). Η σωστική ανασκαφή των τελευταίων µηνών στα βορειοδυτικά του οχυρωµένου οικισµού της αρχαίας Πύδνας αποκάλυψε δύο συστάδες τάφων του 4ου και του 3ου αιώνα π.Χ., στην πλειονότητά τους ασύλητους που µαρτυρούν το πέρασµα στην εποχή της οικονοµικής στενότητας σε µια περιοχή στρατηγικής σηµασίας, σηµαντικό εµπορικό κέντρο της Μακεδονίας.

Πλούσιοι και βαθείς

Στους πλούσιους τάφους του 4ου αιώνα π.Χ. οι νεκρικοί θάλαµοι είχαν βάθος δύο µέτρων και η κατάβαση στους θαλάµους γινόταν µε σκαλοπάτια.
Τα τοιχώµατα ήταν επιχρισµένα µε κονίαµα (ερυθρό, κίτρινο και λευκό).

Οι νεκροί τοποθετούνταν σε ξύλινες κλίνες διακοσµηµένες µε πήλινες µορφές, ελεφαντόδοντο, γυαλί και µεταλλικά εξαρτήµατα. Μόνο στον έναν από τους τάφους υπήρξε καύση νεκρού (µάλλον γυναίκας) και τοποθέτησή του σε χάλκινο αγγείο. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα στεφάνια που εντοπίστηκαν και αποτελούν στην πλειονότητά τους αποµιµήσεις των σπουδαίων χρυσών: το κυρίως σώµα τους είναι οστέινο ή µολύβδινο, οι καρποί πήλινοι επιχρυσωµένοι και τα φύλλα χάλκινα, επίσης επιχρυσωµένα.

Βίκυ Χαρισοπούλου
ΤΑ ΝΕΑ, 11 Μαΐου 2010