Προτάσεις επιστημόνων για ένα πρόβλημα που πλήττει και τον τουρισμό
Η χωρίς κανένα σχεδιασμό «διαχείριση» των απορριμμάτων στα ελληνικά νησιά επιφέρει ισχυρό πλήγμα στην εικόνα του τουρισμού μας, διαταράσσει την εύθραυστη ισορροπία του περιβάλλοντος, υποθηκεύοντας την υγιή ανάπτυξη.
Το μέγα έλλειμμα στην πολιτική ανακύκλωσης επισημαίνουν ειδικοί επιστήμονες, καταθέτοντας προτάσεις που περιλαμβάνουν την εξάλειψη των χώρων ταφής, την εκτεταμένη ανακύκλωση, αλλά και την επιστράτευση ενός πλωτού κέντρου ανακύκλωσης, «που θα περνάει από τα νησιά, θα παίρνει τα υλικά και θα τα ξεδιαλέγει».
Στις Κυκλάδες, για παράδειγμα, η παραγωγή στερεών αποβλήτων το 2008 άγγιξε τους 67.000 τόνους, το 2018 εκτιμάται ότι θα εκτιναχθεί στους 95.000 τόνους και το 2028 θα ξεπεράσει τους 130.000 τόνους.
Χωρίς ανακύκλωση -οι εξαιρέσεις είναι λίγες- στα ελληνικά νησιά τα σκουπίδια θάβονται «ατάκτως», τους θερινούς μήνες ο παραγόμενος όγκος εκτινάσσεται και η εικόνα που εκπέμπεται συνιστά βαρύ πλήγμα για τον τουρισμό μας.
Η περιουσία των νησιών είναι το περιβάλλον και η ισορροπία του, δεν μπορεί να το πληγώνουμε με ανεξέλεγκτες χωματερές, τονίζει στην «Κ» ο κ. Αντ. Μαυρόπουλος, πρόεδρος της επιστημονικής επιτροπής της Διεθνούς Ενωσης Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων.
Οι εκτιμήσεις για την παραγωγή στερεών αποβλήτων στο εγγύς μέλλον αποτυπώνουν τη διάσταση του προβλήματος. Στις Κυκλάδες, για παράδειγμα, το 2008 η παραγωγή ήταν περί τους 67.000 τόνους, το 2018 υπολογίζεται να φθάσει τους 95.000 τόνους και το 2028 περίπου τους 132.000 τόνους.
Η επέκταση της ανακύκλωσης σε όλα τα νησιά, πέρα από συμβατική υποχρέωση της χώρας μας απέναντι στην Ε.Ε., μοιάζει μονόδρομος, τα νησιά μας είναι ακόμα πιο παραμελημένα από την ηπειρωτική χώρα όσον αφορά τη διαχείριση απορριμμάτων και την ανακύκλωση, συμπληρώνει ο κ. Φιλ. Κιρκίτσος, πρόεδρος της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης.
Οι ειδικοί στο θέμα καταθέτουν τις προτάσεις τους - μιλούν ακόμα και για πλωτό κέντρο ανακύκλωσης που θα περνά από τα νησιά, θα συγκεντρώνει τα ανακυκλώσιμα υλικά και θα τα ξεδιαλέγει.
«Εάν πραγματικά πιστεύουμε αυτό που λέμε, δηλαδή ότι ο τουρισμός αποτελεί μία από τις αιχμές της οικονομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα, πρέπει να βρούμε τρόπους να “εξαφανίσουμε’’ τα σκουπίδια από τα νησιά!». Αυτή η παρέμβαση του κ. Αντώνη Μαυρόπουλου, χημικού μηχανικού και προέδρου της Επιστημονικής και Τεχνικής Επιτροπής της Διεθνούς Ενωσης Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, συνοψίζει την έκταση του προβλήματος.
«H περιουσία των νησιών είναι το περιβάλλον και η εύθραυστη ισορροπία του. Δεν μπορεί να το πληγώνουμε με ανεξέλεγκτες χωματερές και διασπορά των σκουπιδιών παντού», λέει ο ίδιος.
Οι τουρίστες
Είναι αλήθεια ότι η διαχείριση των απορριμμάτων στα νησιά παρουσιάζει επιπλέον δυσκολίες σε σχέση με την ηπειρωτική χώρα, καθώς υπάρχουν πολλές ιδιομορφίες. Κατ’ αρχήν, τα νησιά αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της μεγάλης επιβάρυνσης από τον τουρισμό.
Τα απορρίμματα από τους τουρίστες αυξάνουν πολύ τον συνολικό όγκο στερεών αποβλήτων και μάλιστα σ’ ένα συγκεκριμένο μικρό χρονικό διάστημα, γεγονός που δυσκολεύει τη λειτουργία του συστήματος (εάν υποθέσουμε ότι υπάρχει…). «Οι μόνιμοι κάτοικοι της Σαντορίνης, για παράδειγμα, είναι 13.000. Το καλοκαίρι, όμως, ο πληθυσμός ξεπερνά τις 120.000. Αυτό σημαίνει ότι η παραγωγή απορριμμάτων π.χ. τον Αύγουστο δεκαπλασιάζεται. Ποιος μπορεί να σχεδιάσει υποδομές έτσι; Πρέπει να υπάρχει και αποθήκευση των απορριμμάτων», λέει στην «Κ» ο κ. Μαυρόπουλος.
Συνολικά, με βάση τα στοιχεία για όλα τα νησιά του Νότιου Αιγαίου, φαίνεται ότι το 2008 μόνο οι τουρίστες επιβάρυναν την ετήσια παραγωγή απορριμμάτων κατά 25% στα Δωδεκάνησα και κατά 16% στις Κυκλάδες. Εάν σκεφτούμε ότι αυτές οι ποσότητες συγκεντρώνονται στους τρεις καλοκαιρινούς μήνες κυρίως, καταλαβαίνουμε το πρόβλημα.
Αλλά δεν είναι μόνο ότι στα νησιά παρουσιάζεται εκρηκτική αύξηση των απορριμμάτων σε συγκεκριμένες περιόδους, είναι ότι συνολικά τα νησιά διαθέτουν περιορισμένο χώρο, υψηλή αξία γης και πολύτιμο υδροφόρο ορίζοντα. Σε αυτές τις συνθήκες η εξεύρεση κατάλληλου χώρου για ταφή απορριμμάτων ή υπολειμμάτων αποτελεί πραγματικό άθλο.
«Ισως πρέπει να σκεφτούμε μια τολμηρή πρόταση. Ιδιαίτερα στα μικρά ελληνικά νησιά να μην υπάρχουν χώροι ταφής, αλλά να πέσει το βάρος σε μια πολύ εκτεταμένη ανακύκλωση και ό,τι περισσεύει να δεματοποιείται και να φεύγει για την ηπειρωτική Ελλάδα», σημειώνει ο κ. Μαυρόπουλος.
Σε αυτήν την κατεύθυνση θα μπορούσε να βοηθήσει μια καλή διαδικασία κομποστοποίησης, γιατί τα νησιά χρειάζονται χώμα. «Θα μπορούσαμε να δούμε και ένα πλωτό κέντρο ανακύκλωσης, που θα περνά από τα νησιά, θα παίρνει τα ανακυκλώσιμα υλικά και θα τα ξεδιαλέγει», συμπληρώνει στην «Κ» ο ίδιος. Βεβαίως για όλα αυτά πρέπει να υπάρξει ειδική ενίσχυση από το κράτος. «Απαιτείται πολιτική επιδότησης της διαχείρισης απορριμμάτων στα νησιά, δεν μπορεί να δώσει τη λύση αυθόρμητα η αγορά. Να πάρει πρωτοβουλίες και η ΚΕΔΚΕ, όπως για παράδειγμα να εγκαταστήσει το ανταποδοτικό σύστημα ανακύκλωσης δωρεάν».
Παραμελημένα
«Είναι παραμελημένα τα νησιά μας όσον αφορά την ανακύκλωση. Κι όμως εκεί είναι περισσότερο απαραίτητη, γιατί μόνον έτσι θα μπορέσουν να διαχειριστούν τα απορρίμματά τους», τονίζει στην «Κ» ο κ. Φίλιππος Κιρκίτσος, πρόεδρος της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης (ΟΕΑ). Είναι και ζήτημα ουσίας αλλά και εικόνας της Ελλάδας. Δεν μπορεί να πηγαίνεις σ’ ένα νησί για να χαρείς το περιβάλλον και να βλέπεις τα σκουπίδια να καίγονται στην ανεξέλεγκτη χωματερή, χωρίς να υπάρχει ούτε ένας κάδος ανακύκλωσης.
«Για να αλλάξει η κατάσταση πρέπει όλες οι πλευρές (συστήματα ανακύκλωσης, τοπική αυτοδιοίκηση και πολιτεία) να δώσουν ιδιαίτερη έμφαση στα νησιά, όπου πρέπει να πάει και το σύστημα των μπλε κάδων και η ανταποδοτική ανακύκλωση (που σήμερα δεν προβλέπεται)», λέει ο κ. Κιρκίτσος. Στην πρόταση της ΟΕΑ και άλλων περιβαλλοντικών οργανώσεων για την ανάπτυξη της ανακύκλωσης στην Ελλάδα, υπάρχει η πρόταση για τη δημιουργία τουλάχιστον ενός κέντρου ανακύκλωσης σε κάθε νησί.
Συμβατική υποχρέωση
Η επέκταση της ανακύκλωσης σε όλα τα νησιά αποτελεί και συμβατική υποχρέωση της Ελλάδας απέναντι στην Ε.Ε. «Εκτός από τους ποσοτικούς δείκτες όσον αφορά τον πληθυσμό, η Ελλάδα έχει και γεωγραφικές υποχρεώσεις, δηλαδή τι ποσοστό της χώρας πρέπει να καλύψει η ανακύκλωση», υπογραμμίζει η κ. Αγγελική Δαλαμάγκα, από την Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης.
Το γεγονός ότι ορισμένα συστήματα διαχείρισης έχουν προχωρήσει (όπως για τις μπαταρίες και λιγότερο για τις συσκευές) δείχνει τις δυνατότητες, αλλά έχει καταγράψει και τις δυσκολίες. Για παράδειγμα, η Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. υπολογίζει ότι το κόστος μεταφοράς των ανακυκλώσιμων υλικών από τα νησιά προς το κέντρο είναι διπλάσιο σε σχέση με την ηπειρωτική χώρα.
«Πρέπει να ληφθούν μέτρα για να παύσει η λειτουργία των ανεξέλεγκτων χωματερών», τονίζει ο κ. Γιάννης Κουτελίδας, από την περιβαλλοντική οργάνωση Αρχιπέλαγος. Ερευνα της οργάνωσης έχει καταδείξει ότι οι χωματερές ρυπαίνουν το περιβάλλον όχι μόνο στο συγκεκριμένο σημείο, αλλά σε μια πολύ ευρύτερη ζώνη (ρεματιές, παραλίες κ.λπ.). «Το μεγάλο πρόβλημα είναι το έλλειμμα ενημέρωσης του κόσμου. Δεν γνωρίζει τι να ρίξει σε κάθε κάδο. Ακόμα και στον κάδο ανακύκλωσης, που βρίσκεται ακριβώς έξω από το δημαρχείο της Ικαρίας, βρίσκεται κάθε λογής σκουπίδι».
Κεφαλονιά και Σύρος, φωτεινά παραδείγματα
Της Εφης Xατζηιωαννιδου
Στην Κεφαλονιά το σύστημα ανακύκλωσης συνεχίζεται με επιτυχία για δεύτερη χρονιά. Και οι επτά δήμοι του νησιού διαχωρίζουν χαρτί, αλουμίνιο και πλαστικό σε ειδικούς κάδους. «Από τους 60 τόνους απορριμμάτων» λέει στην «Κ» ο πρόεδρος της Διαδημοτικής Επιχείρησης κ. Κώστας Γαλιατσάτος, «που παρήγαγε το νησί τους χειμερινούς μήνες και τους 120 τόνους τους καλοκαιρινούς, ο όγκος των απορριμμάτων μειώθηκε κατά 20 - 25%.
Τα προς ανακύκλωση απορρίμματα μεταφέρονται στην Πάτρα ενώ εργοστάσιο για την προεπιλογή απορριμμάτων ετοιμάζεται να κατασκευαστεί στο νησί». Περισσότεροι από 500 μπλε και κίτρινοι κάδοι σε 250 σημεία, εξυπηρετούν σχεδόν το σύνολο του πληθυσμού ενώ το πρόγραμμα θα επεκταθεί αυτό το καλοκαίρι και στην Ιθάκη.
Οπως δήλωσε στην «Κ» ο δήμαρχός της κ. Γ. Βασιλόπουλος, το νησί (που διατηρείται αξιοθαύμαστα καθαρό παρά τις ελλείψεις) «θα υιοθετήσει πρόγραμμα ανακύκλωσης και τόσο οι κάτοικοι όσο και οι καταστηματάρχες έχουν δηλώσει ότι θα το υποστηρίξουν. Αλλωστε οι τουρίστες που καταφτάνουν είναι κυρίως Βορειοευρωπαίοι που ζητούν από... κεκτημένη ταχύτητα τους ειδικούς κάδους της ανακύκλωσης ακόμη και κοντά στις παραλίες της Ιθάκης».
Εθελοντικά επί δεκαετία
Στο Αιγαίο τα σκήπτρα της ανακύκλωσης δείχνει να κερδίζει η Σύρος αφού σε μικρό χρονικό διάστημα οι κάτοικοι ευαισθητοποιήθηκαν, εγκαταστάθηκαν ειδικοί κάδοι και μειώθηκε δραστικά ο όγκος των απορριμμάτων.
Οπως εξήγησε στην «Κ» ο κ. Νίκος Αλμπανόπουλος, δημοτικός σύμβουλος της Σύρου και πρόεδρος του Διαδημοτικού Συνδέσμου για τη Διαχείριση του νέου ΧΥΤΑ αλλά και για την ανακύκλωση, «η προσπάθεια στη Σύρο ξεκίνησε μόλις πριν από ενάμιση χρόνο και οι κάτοικοι την υποδέχτηκαν με πνεύμα συνεργασίας».
Ηδη 44 κάδοι –που σύντομα θα γίνουν 80– χωρητικότητας 2,5 κυβικών (τρεις φορές μεγαλύτεροι από τους γνωστούς πράσινους της συμβατικής χρήσης) σε τρία διαφορετικά χρώματα (για ανακύκλωση γυαλιού, πλαστικού, χαρτιού και αλουμινίου) δίνουν λύση.
Πέρα από αυτό –όπως λέει ο κ. Αλμπανόπουλος– τουλάχιστον 20.000 ελαστικά, που κάθε μήνα κατέληγαν στη χωματερή, τώρα ανακυκλώνονται και το ίδιο συμβαίνει και με τα καμένα λάδια που συσσωρεύονταν από τα καταστήματα.
Επειδή τίποτε δεν είναι τυχαίο πρέπει να πούμε ότι η ανακύκλωση στο νησί έγινε αποδεκτή από όλους τόσο «εύκολα», γιατί ήδη εδώ και 10 χρόνια γινόταν με εθελοντικό τρόπο από έναν φωτισμένο καθολικό ιερέα που μάζευε και ανακύκλωνε αρκετές ποσότητες απορριμμάτων, όσο και γιατί ο Σύνδεσμος ξεκίνησε μια πραγματική εκστρατεία για την ενημέρωση του κόσμου.
«Εδώ και έξι μήνες γυρίζουμε και μιλάμε στους εργαζόμενους αλλά και στους μαθητές όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων», υπογραμμίζει στην «Κ» ο κ. Αλμπανόπουλος, «εξηγούμε, αναλύουμε, ενημερώνουμε, ευαισθητοποιούμε και θα συνεχίσουμε ώστε αυτό να γίνει βίωμα».
Θετικά είναι τα μηνύματα από την Πάρο όπου το «ταξίδι της Ανακύκλωσης» άρχισε τουλάχιστον πριν από δύο χρόνια, σχεδόν την εποχή που τέθηκε σε λειτουργία και ο νέος ΧΥΤΑ που έλυσε σε μεγάλο βαθμό το πρόβλημα στην Πάρο και την Αντίπαρο. Τοποθετήθηκαν οι απαραίτητοι κάδοι για πλαστικό και γυαλί σε κομβικά σημεία του νησιού και ξεκίνησε συστηματική ενημερωτική εκστρατεία στους κατοίκους που ανταποκρίθηκαν με θέρμη.
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 2 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ
Η χωρίς κανένα σχεδιασμό «διαχείριση» των απορριμμάτων στα ελληνικά νησιά επιφέρει ισχυρό πλήγμα στην εικόνα του τουρισμού μας, διαταράσσει την εύθραυστη ισορροπία του περιβάλλοντος, υποθηκεύοντας την υγιή ανάπτυξη.
Το μέγα έλλειμμα στην πολιτική ανακύκλωσης επισημαίνουν ειδικοί επιστήμονες, καταθέτοντας προτάσεις που περιλαμβάνουν την εξάλειψη των χώρων ταφής, την εκτεταμένη ανακύκλωση, αλλά και την επιστράτευση ενός πλωτού κέντρου ανακύκλωσης, «που θα περνάει από τα νησιά, θα παίρνει τα υλικά και θα τα ξεδιαλέγει».
Στις Κυκλάδες, για παράδειγμα, η παραγωγή στερεών αποβλήτων το 2008 άγγιξε τους 67.000 τόνους, το 2018 εκτιμάται ότι θα εκτιναχθεί στους 95.000 τόνους και το 2028 θα ξεπεράσει τους 130.000 τόνους.
Χωρίς ανακύκλωση -οι εξαιρέσεις είναι λίγες- στα ελληνικά νησιά τα σκουπίδια θάβονται «ατάκτως», τους θερινούς μήνες ο παραγόμενος όγκος εκτινάσσεται και η εικόνα που εκπέμπεται συνιστά βαρύ πλήγμα για τον τουρισμό μας.
Η περιουσία των νησιών είναι το περιβάλλον και η ισορροπία του, δεν μπορεί να το πληγώνουμε με ανεξέλεγκτες χωματερές, τονίζει στην «Κ» ο κ. Αντ. Μαυρόπουλος, πρόεδρος της επιστημονικής επιτροπής της Διεθνούς Ενωσης Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων.
Οι εκτιμήσεις για την παραγωγή στερεών αποβλήτων στο εγγύς μέλλον αποτυπώνουν τη διάσταση του προβλήματος. Στις Κυκλάδες, για παράδειγμα, το 2008 η παραγωγή ήταν περί τους 67.000 τόνους, το 2018 υπολογίζεται να φθάσει τους 95.000 τόνους και το 2028 περίπου τους 132.000 τόνους.
Η επέκταση της ανακύκλωσης σε όλα τα νησιά, πέρα από συμβατική υποχρέωση της χώρας μας απέναντι στην Ε.Ε., μοιάζει μονόδρομος, τα νησιά μας είναι ακόμα πιο παραμελημένα από την ηπειρωτική χώρα όσον αφορά τη διαχείριση απορριμμάτων και την ανακύκλωση, συμπληρώνει ο κ. Φιλ. Κιρκίτσος, πρόεδρος της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης.
Οι ειδικοί στο θέμα καταθέτουν τις προτάσεις τους - μιλούν ακόμα και για πλωτό κέντρο ανακύκλωσης που θα περνά από τα νησιά, θα συγκεντρώνει τα ανακυκλώσιμα υλικά και θα τα ξεδιαλέγει.
«Εάν πραγματικά πιστεύουμε αυτό που λέμε, δηλαδή ότι ο τουρισμός αποτελεί μία από τις αιχμές της οικονομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα, πρέπει να βρούμε τρόπους να “εξαφανίσουμε’’ τα σκουπίδια από τα νησιά!». Αυτή η παρέμβαση του κ. Αντώνη Μαυρόπουλου, χημικού μηχανικού και προέδρου της Επιστημονικής και Τεχνικής Επιτροπής της Διεθνούς Ενωσης Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων, συνοψίζει την έκταση του προβλήματος.
«H περιουσία των νησιών είναι το περιβάλλον και η εύθραυστη ισορροπία του. Δεν μπορεί να το πληγώνουμε με ανεξέλεγκτες χωματερές και διασπορά των σκουπιδιών παντού», λέει ο ίδιος.
Οι τουρίστες
Είναι αλήθεια ότι η διαχείριση των απορριμμάτων στα νησιά παρουσιάζει επιπλέον δυσκολίες σε σχέση με την ηπειρωτική χώρα, καθώς υπάρχουν πολλές ιδιομορφίες. Κατ’ αρχήν, τα νησιά αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της μεγάλης επιβάρυνσης από τον τουρισμό.
Τα απορρίμματα από τους τουρίστες αυξάνουν πολύ τον συνολικό όγκο στερεών αποβλήτων και μάλιστα σ’ ένα συγκεκριμένο μικρό χρονικό διάστημα, γεγονός που δυσκολεύει τη λειτουργία του συστήματος (εάν υποθέσουμε ότι υπάρχει…). «Οι μόνιμοι κάτοικοι της Σαντορίνης, για παράδειγμα, είναι 13.000. Το καλοκαίρι, όμως, ο πληθυσμός ξεπερνά τις 120.000. Αυτό σημαίνει ότι η παραγωγή απορριμμάτων π.χ. τον Αύγουστο δεκαπλασιάζεται. Ποιος μπορεί να σχεδιάσει υποδομές έτσι; Πρέπει να υπάρχει και αποθήκευση των απορριμμάτων», λέει στην «Κ» ο κ. Μαυρόπουλος.
Συνολικά, με βάση τα στοιχεία για όλα τα νησιά του Νότιου Αιγαίου, φαίνεται ότι το 2008 μόνο οι τουρίστες επιβάρυναν την ετήσια παραγωγή απορριμμάτων κατά 25% στα Δωδεκάνησα και κατά 16% στις Κυκλάδες. Εάν σκεφτούμε ότι αυτές οι ποσότητες συγκεντρώνονται στους τρεις καλοκαιρινούς μήνες κυρίως, καταλαβαίνουμε το πρόβλημα.
Αλλά δεν είναι μόνο ότι στα νησιά παρουσιάζεται εκρηκτική αύξηση των απορριμμάτων σε συγκεκριμένες περιόδους, είναι ότι συνολικά τα νησιά διαθέτουν περιορισμένο χώρο, υψηλή αξία γης και πολύτιμο υδροφόρο ορίζοντα. Σε αυτές τις συνθήκες η εξεύρεση κατάλληλου χώρου για ταφή απορριμμάτων ή υπολειμμάτων αποτελεί πραγματικό άθλο.
«Ισως πρέπει να σκεφτούμε μια τολμηρή πρόταση. Ιδιαίτερα στα μικρά ελληνικά νησιά να μην υπάρχουν χώροι ταφής, αλλά να πέσει το βάρος σε μια πολύ εκτεταμένη ανακύκλωση και ό,τι περισσεύει να δεματοποιείται και να φεύγει για την ηπειρωτική Ελλάδα», σημειώνει ο κ. Μαυρόπουλος.
Σε αυτήν την κατεύθυνση θα μπορούσε να βοηθήσει μια καλή διαδικασία κομποστοποίησης, γιατί τα νησιά χρειάζονται χώμα. «Θα μπορούσαμε να δούμε και ένα πλωτό κέντρο ανακύκλωσης, που θα περνά από τα νησιά, θα παίρνει τα ανακυκλώσιμα υλικά και θα τα ξεδιαλέγει», συμπληρώνει στην «Κ» ο ίδιος. Βεβαίως για όλα αυτά πρέπει να υπάρξει ειδική ενίσχυση από το κράτος. «Απαιτείται πολιτική επιδότησης της διαχείρισης απορριμμάτων στα νησιά, δεν μπορεί να δώσει τη λύση αυθόρμητα η αγορά. Να πάρει πρωτοβουλίες και η ΚΕΔΚΕ, όπως για παράδειγμα να εγκαταστήσει το ανταποδοτικό σύστημα ανακύκλωσης δωρεάν».
Παραμελημένα
«Είναι παραμελημένα τα νησιά μας όσον αφορά την ανακύκλωση. Κι όμως εκεί είναι περισσότερο απαραίτητη, γιατί μόνον έτσι θα μπορέσουν να διαχειριστούν τα απορρίμματά τους», τονίζει στην «Κ» ο κ. Φίλιππος Κιρκίτσος, πρόεδρος της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης (ΟΕΑ). Είναι και ζήτημα ουσίας αλλά και εικόνας της Ελλάδας. Δεν μπορεί να πηγαίνεις σ’ ένα νησί για να χαρείς το περιβάλλον και να βλέπεις τα σκουπίδια να καίγονται στην ανεξέλεγκτη χωματερή, χωρίς να υπάρχει ούτε ένας κάδος ανακύκλωσης.
«Για να αλλάξει η κατάσταση πρέπει όλες οι πλευρές (συστήματα ανακύκλωσης, τοπική αυτοδιοίκηση και πολιτεία) να δώσουν ιδιαίτερη έμφαση στα νησιά, όπου πρέπει να πάει και το σύστημα των μπλε κάδων και η ανταποδοτική ανακύκλωση (που σήμερα δεν προβλέπεται)», λέει ο κ. Κιρκίτσος. Στην πρόταση της ΟΕΑ και άλλων περιβαλλοντικών οργανώσεων για την ανάπτυξη της ανακύκλωσης στην Ελλάδα, υπάρχει η πρόταση για τη δημιουργία τουλάχιστον ενός κέντρου ανακύκλωσης σε κάθε νησί.
Συμβατική υποχρέωση
Η επέκταση της ανακύκλωσης σε όλα τα νησιά αποτελεί και συμβατική υποχρέωση της Ελλάδας απέναντι στην Ε.Ε. «Εκτός από τους ποσοτικούς δείκτες όσον αφορά τον πληθυσμό, η Ελλάδα έχει και γεωγραφικές υποχρεώσεις, δηλαδή τι ποσοστό της χώρας πρέπει να καλύψει η ανακύκλωση», υπογραμμίζει η κ. Αγγελική Δαλαμάγκα, από την Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης.
Το γεγονός ότι ορισμένα συστήματα διαχείρισης έχουν προχωρήσει (όπως για τις μπαταρίες και λιγότερο για τις συσκευές) δείχνει τις δυνατότητες, αλλά έχει καταγράψει και τις δυσκολίες. Για παράδειγμα, η Ανακύκλωση Συσκευών Α.Ε. υπολογίζει ότι το κόστος μεταφοράς των ανακυκλώσιμων υλικών από τα νησιά προς το κέντρο είναι διπλάσιο σε σχέση με την ηπειρωτική χώρα.
«Πρέπει να ληφθούν μέτρα για να παύσει η λειτουργία των ανεξέλεγκτων χωματερών», τονίζει ο κ. Γιάννης Κουτελίδας, από την περιβαλλοντική οργάνωση Αρχιπέλαγος. Ερευνα της οργάνωσης έχει καταδείξει ότι οι χωματερές ρυπαίνουν το περιβάλλον όχι μόνο στο συγκεκριμένο σημείο, αλλά σε μια πολύ ευρύτερη ζώνη (ρεματιές, παραλίες κ.λπ.). «Το μεγάλο πρόβλημα είναι το έλλειμμα ενημέρωσης του κόσμου. Δεν γνωρίζει τι να ρίξει σε κάθε κάδο. Ακόμα και στον κάδο ανακύκλωσης, που βρίσκεται ακριβώς έξω από το δημαρχείο της Ικαρίας, βρίσκεται κάθε λογής σκουπίδι».
Κεφαλονιά και Σύρος, φωτεινά παραδείγματα
Της Εφης Xατζηιωαννιδου
Στην Κεφαλονιά το σύστημα ανακύκλωσης συνεχίζεται με επιτυχία για δεύτερη χρονιά. Και οι επτά δήμοι του νησιού διαχωρίζουν χαρτί, αλουμίνιο και πλαστικό σε ειδικούς κάδους. «Από τους 60 τόνους απορριμμάτων» λέει στην «Κ» ο πρόεδρος της Διαδημοτικής Επιχείρησης κ. Κώστας Γαλιατσάτος, «που παρήγαγε το νησί τους χειμερινούς μήνες και τους 120 τόνους τους καλοκαιρινούς, ο όγκος των απορριμμάτων μειώθηκε κατά 20 - 25%.
Τα προς ανακύκλωση απορρίμματα μεταφέρονται στην Πάτρα ενώ εργοστάσιο για την προεπιλογή απορριμμάτων ετοιμάζεται να κατασκευαστεί στο νησί». Περισσότεροι από 500 μπλε και κίτρινοι κάδοι σε 250 σημεία, εξυπηρετούν σχεδόν το σύνολο του πληθυσμού ενώ το πρόγραμμα θα επεκταθεί αυτό το καλοκαίρι και στην Ιθάκη.
Οπως δήλωσε στην «Κ» ο δήμαρχός της κ. Γ. Βασιλόπουλος, το νησί (που διατηρείται αξιοθαύμαστα καθαρό παρά τις ελλείψεις) «θα υιοθετήσει πρόγραμμα ανακύκλωσης και τόσο οι κάτοικοι όσο και οι καταστηματάρχες έχουν δηλώσει ότι θα το υποστηρίξουν. Αλλωστε οι τουρίστες που καταφτάνουν είναι κυρίως Βορειοευρωπαίοι που ζητούν από... κεκτημένη ταχύτητα τους ειδικούς κάδους της ανακύκλωσης ακόμη και κοντά στις παραλίες της Ιθάκης».
Εθελοντικά επί δεκαετία
Στο Αιγαίο τα σκήπτρα της ανακύκλωσης δείχνει να κερδίζει η Σύρος αφού σε μικρό χρονικό διάστημα οι κάτοικοι ευαισθητοποιήθηκαν, εγκαταστάθηκαν ειδικοί κάδοι και μειώθηκε δραστικά ο όγκος των απορριμμάτων.
Οπως εξήγησε στην «Κ» ο κ. Νίκος Αλμπανόπουλος, δημοτικός σύμβουλος της Σύρου και πρόεδρος του Διαδημοτικού Συνδέσμου για τη Διαχείριση του νέου ΧΥΤΑ αλλά και για την ανακύκλωση, «η προσπάθεια στη Σύρο ξεκίνησε μόλις πριν από ενάμιση χρόνο και οι κάτοικοι την υποδέχτηκαν με πνεύμα συνεργασίας».
Ηδη 44 κάδοι –που σύντομα θα γίνουν 80– χωρητικότητας 2,5 κυβικών (τρεις φορές μεγαλύτεροι από τους γνωστούς πράσινους της συμβατικής χρήσης) σε τρία διαφορετικά χρώματα (για ανακύκλωση γυαλιού, πλαστικού, χαρτιού και αλουμινίου) δίνουν λύση.
Πέρα από αυτό –όπως λέει ο κ. Αλμπανόπουλος– τουλάχιστον 20.000 ελαστικά, που κάθε μήνα κατέληγαν στη χωματερή, τώρα ανακυκλώνονται και το ίδιο συμβαίνει και με τα καμένα λάδια που συσσωρεύονταν από τα καταστήματα.
Επειδή τίποτε δεν είναι τυχαίο πρέπει να πούμε ότι η ανακύκλωση στο νησί έγινε αποδεκτή από όλους τόσο «εύκολα», γιατί ήδη εδώ και 10 χρόνια γινόταν με εθελοντικό τρόπο από έναν φωτισμένο καθολικό ιερέα που μάζευε και ανακύκλωνε αρκετές ποσότητες απορριμμάτων, όσο και γιατί ο Σύνδεσμος ξεκίνησε μια πραγματική εκστρατεία για την ενημέρωση του κόσμου.
«Εδώ και έξι μήνες γυρίζουμε και μιλάμε στους εργαζόμενους αλλά και στους μαθητές όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων», υπογραμμίζει στην «Κ» ο κ. Αλμπανόπουλος, «εξηγούμε, αναλύουμε, ενημερώνουμε, ευαισθητοποιούμε και θα συνεχίσουμε ώστε αυτό να γίνει βίωμα».
Θετικά είναι τα μηνύματα από την Πάρο όπου το «ταξίδι της Ανακύκλωσης» άρχισε τουλάχιστον πριν από δύο χρόνια, σχεδόν την εποχή που τέθηκε σε λειτουργία και ο νέος ΧΥΤΑ που έλυσε σε μεγάλο βαθμό το πρόβλημα στην Πάρο και την Αντίπαρο. Τοποθετήθηκαν οι απαραίτητοι κάδοι για πλαστικό και γυαλί σε κομβικά σημεία του νησιού και ξεκίνησε συστηματική ενημερωτική εκστρατεία στους κατοίκους που ανταποκρίθηκαν με θέρμη.
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, 2 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου