Το Αιγαίο δεν ανήκει πλέον στα ψάρια…

Η υπεραλίευση είναι μια από τις βασικές αιτίες για την εξαφάνιση αλιευτικών αποθεμάτων.

Η αλιευτική βιομηχανία της Ευρωπαϊκής Ένωσης- γράφουν οι Times και αναδημοσιεύει το «Βήμα»- βρίσκεται ένα βήμα πριν από την αυτοκτονία. Είναι ορατός πλέον ο κίνδυνος της εξαφάνισης για διάφορα είδη ψαριών ύστερα από 25 χρόνια αποτυχημένων πολιτικών, διαπιστώνει απερίφραστα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Οι αξιωματούχοι της Κομισιόν αναγνωρίζουν την ύπαρξη πέντε αποτυχημένων πολιτικών-«κλειδιών» στο πλαίσιο της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) και ετοιμάζονται να εγκαταλείψουν ολοκληρωτικά την ιδέα του κεντρικού σχεδιασμού για την αλιεία. Εγκαινίασαν ήδη περίοδο έρευνας και αναζήτησης για μια εναλλακτική λύση και υποστηρίζουν ότι μεγάλο μέρος της ευθύνης για τον καθορισμό της πολιτικής στην αλιεία πρέπει να επιστρέψει στα ίδια τα κράτη μέλη της ΕΕ.

Η μία από τις πέντε πολιτικές«κλειδιά» που διαπιστώνεται τώρα ότι απέτυχε- και εκτιμάται ότι οδήγησε σχεδόν στην εξαφάνιση των αποθεμάτων μπακαλιάρου, γαλαζόπτερου τόνου και αντσούγιας- είναι ο υπερβολικός αριθμός αλιευτικών σκαφών, «πρόβλημα με βαθιές ρίζες» κατά την ΕΕ.
Μέλη οικολογικών οργανώσεων ζητούν μείωση ως και κατά 40% των 90.000
αλιευτικών σκαφών των κρατώνμελών της ΕΕ.
Η ομολογία αποτυχίας της ΕΕ για την αλιευτική πολιτική ικανοποίησε σε γενικές γραμμές την αλιευτική βιομηχανία. Η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι το 88% των αποθεμάτων ψαριών (διαφόρων ειδών) στην ΕΕ έχει μειωθεί λόγω της υπεραλίευσης, ποσοστό υπερτριπλάσιο του 25% που ισχύει παγκοσμίως.

«Οι περισσότεροι στόλοι αλιευτικών σκαφών της Ευρώπης είτε καταγράφουν ζημιές είτε λειτουργούν με πολύ χαμηλά κέρδη»δήλωσε ο επίτροπος Αλιείας της ΕΕ Τζόε Μποργκ.

«Διαπιστώνεται χρόνιο πρόβλημα υπερπληθώρας σκαφών»συνέχισε ο επίτροπος και υποστήριξε ότι ο περιορισμός των στόλων κατά 2% ή 3% κάθε χρόνο είναι ατελέσφορο μέτρο εφόσον η μείωση αντισταθμίζεται και με το παραπάνω από τη δυνατότητα των αλιευτικών να αλιεύουν κάθε χρόνο περισσότερα ψάρια. «Οι στόλοι έχουν τη δυνατότητα να ψαρεύουν πολύ περισσότερο κάθε χρόνο»σημειώνει ο κ. Μποργκ στην Πράσινη Εκθεση συμπερασμάτων που έδωσε στη δημοσιότητα.

«Φταίνε οι υπουργοί»

Στις σελίδες της Πράσινης Εκθεσης οι υπουργοί των κρατών-μελών της ΕΕ υποδεικνύονται ως υπεύθυνοι για τη σημερινή κατάσταση. Ως γνωστόν συναντώνται τον Δεκέμβριο κάθε χρόνου για να ορίσουν τις ποσοστώσεις για κάθε είδος ψαριού που θα ισχύσουν την επόμενη χρονιά, και κάθε χρόνο παραβιάζουν τους περιορισμούς που προτείνουν οι ειδικοί επιστήμονες. Οι ειδικοί, για παράδειγμα, είχαν ζητήσει να διακοπεί το ψάρεμα του μπακαλιάρου στη Βόρεια Θάλασσα για να αυξηθεί ο αριθμός των ψαριών.
Είναι χαρακτηριστικό ότι πέρυσι το 93% του μπακαλιάρου αλιεύθηκε σε ηλικία μικρότερη από την ηλικία αναπαραγωγής. Ωστόσο η ποσόστωση που ορίστηκε για εφέτος ήταν μεγαλύτερη από την περυσινή, ύστερα από την πίεση που άσκησαν τα κράτη-μέλη.

«Η συνεχιζόμενη πολιτική και οικονομική πίεση οδήγησε τη βιομηχανία και τα κράτη-μέλη σε συνεχή αιτήματα για παραχωρήσεις, εξαιρέσεις και ειδικές ρυθμίσεις»αναφέρει η Πράσινη Εκθεση της ΕΕ.

Πολλοί ψαράδες λαμβάνουν επιδοτήσεις για να μη διακόψουν εντελώς το επάγγελμα. Χαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγμα αποτελούν οι ψαράδες που δραστηριοποιούνταν στους ψαρότοπους της αντσούγιας. Η αλιεία αντσούγιας διεκόπη αφού κρίθηκε αναγκαίο να κλείσουν οι ψαρότοποι για να προστατευθεί το είδος, που κινδύνευε με εξαφάνιση.

«Οι ευρωπαίοι πολίτες πληρώνουν σχεδόν δύο φορές τα ψάρια που καταναλώνουν: μία φορά στο κατάστημα και άλλη μία μέσω της φορολόγησης του εισοδήματός τους»αναφέρει η Εκθεση και εννοεί σαφώς τα χρήματα από τους φόρους των ευρωπαίων πολιτών που δίδονται ως επιδοτήσεις στον τομέα της αλιείας. Ενας από τους πιο έμπειρους αξιωματούχους της Κομισιόν στον τομέα της αλιείας δήλωσε με νόημα:

«Ο αλιευτικός κλάδος ψαρεύει περισσότερο απ΄ όσο πρέπει, και αν θέλετε, αυτοκτονεί»...

Επικροτούν οι οικολόγοι
Οικολογικές οργανώσεις ζήτησαν να εξαιρεθούν οι πολιτικοί από τις διαδικασίες για τον καθορισμό των ποσοστώσεων.

«Ο γαλαζόπτερος τόνος απειλείται με εξαφάνιση»ανέφερε η Τζούλι Κέιτορ, της οργάνωσης Οceana για την προστασία του θαλάσσιου πλούτου.

«Δεν γίνεται να συνεχίσουμε να ψαρεύουμε ένα ένα τα είδη της οικολογικής αλυσίδας ώσπου να φτάσουμε στα χρυσόψαρα» πρόσθεσε.

«Η μεταρρύθμιση είναι απολύτως αναγκαία και η Κοινή Αλιευτική Πολιτική έχει αποτύχει απ΄ όποια πλευρά κι αν εξετάσει κανείς το ζήτημα» δήλωσε οΜπέρτι Αρμστρονγκ , διευθύνων σύμβουλος της Ομοσπονδίας Ψαράδων της Σκωτίας. ΟΡίτσαρντ Λόκχιντ, αρμόδιος υπουργός για την αλιευτική πολιτική της χώρας, σημείωσε:

«Οι καταλληλότεροι για την προστασία των αλιευτικών αποθεμάτων είναι αυτοί που ενδιαφέρονται περισσότερο γι΄ αυτά.

Επομένως αποτελεί θεμελιώδες λάθος να αποφασίζουν κράτη-μέλη που δεν βρέχονται καν από θάλασσα για τη διαχείριση των ψαρότοπων της Σκωτίας».

Τέλος η επικεφαλής του προγράμματος του Παγκόσμιου Ταμείου για τη Φύση (WWF) που αφορά την προστασία των θαλασσών της Ευρώπης Ααρον Μακ Λάφλινδιαπίστωσε ότι«η Κομισιόν παρήγαγε μια αξιοθαύμαστα ειλικρινή κριτική της δυσλειτουργικής πολιτικής της για την αλιεία».

© Τhe Τimes, 2009 Η Ελλάδα έχει τα περισσότερα αλιευτικά σκάφη στην Ευρώπη των «27»
Η Ισπανία έχει τον μεγαλύτερο στόλο αλιευτικών με βάση τη χωρητικότητα. Ωστόσο διαθέτει σημαντικά λιγότερα σκάφη (συνολικά 11.350) σε σχέση με τα 17.350 αλιευτικά σκάφη που διαθέτει η Ελλάδα, η οποία βρίσκεται στην κορυφή της κατάταξης στην Ευρώπη των «27» με βάση τον αριθμό των αλιευτικών. Ακολουθεί η Ιταλία με 13.700 σκάφη, ενώ η Γαλλία, η οποία παραδοσιακά βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του μετώπου υπέρ της αλιευτικής βιομηχανίας και εναντίον των περιορισμών της ΕΕ, έχει 8.000 σκάφη. Σύμφωνα με επίσημη έρευνα που διεξήχθη το 2007, η Βρετανία διαθέτει 6.763 αλιευτικά σκάφη ενώ δέκα χρόνια νωρίτερα υπήρχαν 8.458. Η διαβούλευση για το ζήτημα θα συνεχιστεί ως το τέλος του έτους. Την επόμενη χρονιά θα εκπονηθούν οι σχετικές μελέτες και οι τελικές αποφάσεις δεν θα ληφθούν πριν από το 2011 ή ακόμη και το 2012.