Όλη η καπιταλιστική κοινωνία και οικονομία στην ουσία δεν είναι τίποτα άλλο από ένα κύκλο αέναων μεταμορφώσεων μιας αφηρημένης αλλά υλικής οντότητας που ονομάζεται «Κεφάλαιο» ,και δεν είναι η συμβατική έννοια του Κεφαλαίου = σωρευμένο χρήμα, αποταμίευση , επένδυση κλπ, η οποία κινείται μόνο για να αναπαραχθεί.
Το ανακυκλούμενο Κεφάλαιο έχει ως πηγή ενέργειας την «υπεραξία» που αντλεί ως βρικόλακας από τους «εργάτες» και έχει αντιπροσώπους του ,ως διαχειριστές του μια κοινωνική ομάδα που αποκαλούνται «καπιταλιστές».
Το σύστημα έχει δύο επίπεδα λειτουργίας :Το υπαρκτό, απτό, αυτό που βλέπουμε και δεν είναι η άλλο από την ανισότητα στην ιδιοκτησία και χρήση του υλικού πλούτου, και το αφηρημένο που είναι ομοίως υλικό αλλά διέπει ως νόμος ,ως «βαθιά» δομή την κοινωνία.
Στο σχήμα του Μαρξ ο πλούτος ,οι αξίες χρήσεις, δεν είναι ταυτόσημες με τα σύμβολα τους και παίρνουν διάφορες μορφές .Το χρήμα, τα εμπορεύματα, τα πολύπλοκα τραπεζικά προϊόντα ,οι μετοχές ,κλπ, δεν είναι παρά μορφές ,σύμβολα, μιας σχέσης ανισοτιμίας.
.Όποιος έχει περισσότερα χρήματα προφανώς διαθέτει περισσότερη ικανότητα απόλαυσης πλούτου, αλλά τα χρήματα του και ο πλούτος δεν είναι ισότιμα μεταξύ τους, της ίδιας φύσης, της ίδιας «πάστας».
Ταυτόχρονα όμως διαθέτει μια μοναδική άρρητη και ασυνείδητη ικανότητα. Χρησιμοποιώντας τα χρήματα του, αγοράζοντας προϊόντα, κερδίζοντας από την τράπεζα κλπ ,αναπαράγει μια κεφαλαιώδη σχέση, την επεκτείνει. Το χρήμα όπως και τα προϊόντα δεν είναι μόνο «χρήση» αλλά είναι πριν από όλα σύμβολα σχέσεων.
Το υπόδειγμα του Marx έχει και μερικές άλλες διαστάσεις. Εξηγεί τα πάντα ως ολότητα λειτουργιών ,διαδικασιών αλλά προϋποθέτει την ιδανική ,από πλευράς καπιταλισμού, οικονομία. Την πλήρως ελεύθερη ανταγωνιστική χωρίς επεμβάσεις καπιταλιστική οικονομία.
Η ολότητα αναφέρεται στην εξής διάσταση. Σε μια πλήρως ανταγωνιστική, ανοικτή παγκόσμια οικονομία, με τις υπαρκτές διαφοροποιήσεις τμημάτων της ,σε παραγωγικότητα, τεχνολογία και μισθούς έχουμε το εξής φαινόμενο:
Ο εργαζόμενος μισθωτός σε μια εταιρεία υψηλής τεχνολογίας στην Καλιφόρνια, που έχει μόνο δέκα εργαζόμενους και παράγει τζίρο 100,000,000 δολάρια, λαμβάνει ας πούμε 200,000 δολάρια τον χρόνο. Υφίσταται λοιπόν και αυτός άντληση υπεραξίας ,όσο και ο συνάδελφος του των 700 Ευρω στην Κόρινθο, που είναι οδηγός σε γαλακτοβιοτεχνία , με την προϋπόθεση ότι οι δύο οικονομίες είναι ανοικτές μεταξύ τους.
Αυτό γίνεται έστω και αν ο αμερικάνος παίρνει τις μεγαλύτερες αποδοχές που υπάρχουν για την ειδικότητα του παγκοσμίως .Αυτό γίνεται έστω και αν με 200,000 δολάρια ζεις μια χαρά. Το φαινόμενο γίνεται γιατί οι κρυμμένες «αξίες» ,οι οποίες δεν είναι οι τιμές των εμπορευμάτων διαχέονται σε όλο το σύστημα , μέσω των διαδοχικών Sarto Mortale μεταμορφώσεων (παραγωγή , πώληση , αγορά ,διάθεση ,μεταπώληση ,στοκάρισμα ,χρήση κλπ κλπ).
Στην ουσία ο «συλλογικός» Καπιταλιστής ,ο διαχειριστής του αφηρημένου Κεφαλαίου, εκμεταλλεύεται τον «συλλογικό εργάτη».
Αυτό που βλέπουμε στην καθημερινότητα ως εκφράσεις συγκεκριμένες της ταξικής πόλωσης , όπως για παράδειγμα όταν ο εργοδότης της Elite απολύει τους εργάτες είναι συμπτώματα μιας γενικευμένης ανισορροπίας, δεν είναι η εκμετάλλευση στο συγκεκριμένο εργοστάσιο per ce, γιατί από την ανεργία των 300 εργαζομένων στην Elite ,κερδίζει και ο βιομήχανος επίπλων στο Buenos Aires. Σωστά οι εργάτες της Elite τα βάζουν με τον συγκεκριμένο «καπιταλιστή» ,αλλά πίσω από το πρόβλημα τους κρύβεται μια παγκόσμια τραγωδία.
Στο σχήμα του Μαρξ ο καπιταλισμός δεν είναι μόνο ένα σύστημα κρίσεων. Είναι κρίσεις οι οποίες προκύπτουν ,καθώς τα εμπορεύματα και οι αξίες συσσωρεύονται ,και δεν μπορούν να καταναλωθούν από τους εργαζόμενους, οι οποίοι ενώ τα έχουν παράξει ,έχουν απωλέσει την αγοραστική τους ικανότητα.
Όμως σύμφωνα με τον Μαρξ ,αλλά είναι το ίδιο ένα σύστημα «ψευδαίσθηση»,ένα σύστημα σε διαρκή δομική εγγενή ανισορροπία.
Ναι φίλε μου, κατα Μαρξ, όλα είναι μια «φούσκα», μια ειδική πραγματικότητα που ο οξύνους Moishe Postone αποκαλεί "αφηρημένη επικυριαρχία"
Βλέπουμε συνεχώς τη λεγόμενη χρηματο-οικονομική σφαίρα με τις μετοχές, τα παράγωγα ,τα ομόλογα ,και τα speads ,τα οποία κατανοούμε ως μη πραγματική οικονομία, ως παρασιτική αφαίρεση, ως διογκωμένη οικονομία του «αέρα»
.Κατά Μαρξ η σφαίρα αυτή δεν είναι «αέρας» γιατί απλούστατα πριν από αυτόν το «αέρα» όλα τα προιόντα της λεγόμενης πραγματικής οικονομίας που έχουν παραχθεί εντός του συστήματος είναι εξίσου «αέρας».
Το computer μέσω του οποίου διαβάζεις τώρα (χαρά στο κουράγιο σου...) δεν είναι μόνο κομπιούτερ είναι και σύμβολο, είναι κωδικός, είναι σημείο μιας σχέσης που ενυπάρχει στην παραγωγή ,διανομή ,αγορά του κλπ¨ Αυτή είναι η καπιταλιστική σχέση.
Στον κατά Μαρξ καπιταλισμό δεν υπάρχει πραγματική και μη πραγματική οικονομία ,υπάρχει πλούτος που παράγεται μόνο από την εργασία, και ο οποίος διανέμεται καταστατικά άδικα μέσω μιας γλώσσας, ενός κώδικα, μιας σύμβασης που είναι το χρήμα και τα προϊόντα του. Όμως αυτή η γλώσσα είναι «μούφα».
Επανέρχομαι ,επειδή κάποιος ετοιμάζεται να μουντζώσει την οθόνη, για να έρθει το φάσκελο ηλεκτρονικά στον ιστολόγο, ρωτώντας εύλογα.
-Μα καλά ο δεν υπάρχει πραγματική οικονομία ;- Τα χίλια ευρώ που μου λείπουν για τα στοιχειώδη είναι «ανύπαρκτα» και τα δις του Βγενόπολου «αέρας»;
Εσύ είσαι υπαρκτός ανάγκες σου σε προϊόντα και υπηρεσίες είναι υπαρκτές, η ανισότητα μεταξύ εσένα και Βγενόπουλου είναι υπαρκτή, ο θυμός σου ή η αδιαφορία είναι υπαρκτά,αφού τίποτα δεν είναι κρυμμένο .
Εκεί που είναι η απάτη είναι ότι όλα αυτα τα υπαρκτα ,γίνονται σε σενα «υπαρκτά» μέσω ενός ενδιάμεσου που είναι το χρήμα,το οποίο στην τελική γίνεται το ισοδύναμο για όλα τα υπαρκτά.Το χρήμα ,που είναι μια ιερογλυφική γλώσσα εμφανίζεται σε σένα ως η αξία του πλούτου,αλλά στην ουσία είναι μια κοινά αποδεκτή σύμβαση η οποία σκοπό έχει να διασφαλίζει οτι το κυκλωμα δουλεύει.
Τα παράγωγα του χρήματος δεν είναι παρά σύνθετες προτάσεις της ίδιας γλώσσας,που σκοπό έχουν να εξασφαλίσουν ακόμα παραπάνω ανισοκατανομή.Χωρίς τη βασική σύμβαση οτι το χρημα μας δουλεύει για να δουλεύουμε δεν υπάρχουν οι σύνθετες προτάσεις της ιδιόμορφης γλώσσας ,δηλαδή τα παράγωγα του χρήματος
Με αυτα και εκείνα ,τις γλωσσες και τις αφηρημένες επικυριαρχίες ένα είναι το συμπέρασμα το σύστημα είναι εξαιρετικά εύθραστο,διαλύεται και διασωζεται κανονικά κάθε χιλιοστό του δευτερολέπτου.Με ένα «φου» τα πράγματα γίνονται «μπαχαλο».Λάθη εκούσια ή ακούσια ενός trader είναι ικανά να κάνουν εκατομμύρια ανθρωποι να χάσουν τις οικονομίες τους
. Αρκεί μια μικρό απάτη μια μικρο διατάραξη στην ακρη του κοσμου για να γίνουν όλα «λιμπα».
Ας θυμηθούμε τι έγινε πριν ενα χρόνο.
Το σύστημα κατέρρευσε κυριολεκτικά.Και το Αμερικανικό Κογκρεσσο κατα παραβιάζοντας όλους τους νόμους και τις διατυπωμένες δοξασίες της οικονομικής επιστήμης,διασώζει τις τράπεζες.Το 2008 το παγκόσμιο σύστημα είχε καταρρεύσει ουσιαστικά.
Ελπίζω, οτι με τα παραπάνω βγαίνουν δύο απλά συμπεράσματα:
Α.-Ο Μαρξ διατυπώνει την πιο κριτική την πιο επαναστατική, την πιο οξεία κριτική στο σύστημα
Β.-Το σύστημα είναι εξαιρετικά εύθραυστο. Ρέπει δομικά στην καταρρευση.Και τώρα αρχίζουν τα παράδοξα
Αυτά τα δύο συμπεράσματα ,δεν αποτελούν πρόβλημα για το καθεστώς ,το σύστημα ,αλλά αποτελούν πρόβλημα ,σχεδόν άλυτο, για την Αριστερά.
Κατ’αρχας ας συνενοηθούμε
1.-Αριστερά δεν είναι ο λαός, είναι κόμματα ,οργανώσεις, δομές πολιτικής επέμβασης που λειτουργούν ως εργαστήρια σκέψης και πολιτικής δράσης. Αρα δεν εχουν αενάως δίκιο,δεν είναι μεταφυσικές οντότητες Είναι «εξω» απο τον λαό και λειτουργούν για τον λαό
2.-Η Αριστερά δεν είναι απλώς αντιπλουτοκρατική ιδεολογία, αντιεκμεταλλευτικό πολιτικό όραμα,εξισωτικό ρεύμα.Τέτοια υπάρχουν αφθονα σε όλη την κοινωνική ζωή.Η Αριστερά διακρίνεται γιατί, υποτιθεται, διαθέτει και μια συνεκτική ,«επιστημονική» αναγνωση για όλη την κοινωνία.
Τουτων δοθέντων προκύπτουν τα ζητήματα
Εχοντας την Μαρξιστική κριτικη ως όπλο είναι φανερό ότι διαμορφώνονται διάφορετικοί βαθμοί «οξύτητας» της κριτικής προς το σύστημα.Η επαναστατικότητα της μαρξικής ανάλυσης από μόνη της ως το απόλυτο όριο της κριτικής ,δημιουργεί σχεδόν αξεπέραστα διλημματα.
-Η αριστερά ξέρει τον ρόλο του χρήματος ,αλλά μπορεί να προτείνει εδω και τώρα την επιστροφή στην ανταλλακιτική οικονομία;
-Γνωρίζοντας την παγκοσμιότητα του συστήματος,είναι δυνατή η παγκόσμια αλλαγή ταυτόχρονα;
-Εντός του συστηματος προκύπτουν διαφορετικοί βαθμοί εκμετάλλευσης ,στα διάφορα υποσυστήματα .Ποιους θα διασώσουμε πρώτους;
Η λίστα μπορεί να είναι ατέλειωτη
Ο Ζιζεκ στο “In defence of lost causes” σελίδα 337 καταγράφει τουλάχιστον 8 διαφορετικές στρατηγικές της Αριστεράς (προς εκπληξη συμπεριλαμβανει και τον Μπλαιρικό τρίτο δρόμο!!) που αντιστοιχούν στα υπαρκτα διλήμματα.
Στην περίπτωση μας όμως Αριστερα είναι
-Το «προλεταριάτο» του ΚΚΕ,και η συνεχής αγωνία για τον Μαρξισμό Λενινισμό
-Η μέριμνα του Κουβέλη για την επίλυση προβλήματων σήμερα
-Η «ριζοσπαστικότητα» του Αλαβάνου
-Η αγωνία του Τσιπρα για την εξισορρόπηση
-Τα αυτοδιαχειριζόμενα στεκια των Αναρχικών
-Ο αντικαπιταλισμός της Ανταρσύα
Κλπ κλπ κλπ
Το ζητημα είναι οτι όλες οι πλευρές της Αριστεράς είναι υπόλογες για μερική σχεδόν αποσπασπατική αναγνωση του Μαρξιστικού προτάγματος.Ολοι είναι αναγκαστικά ρεφορμιστές Κανένας δεν μπορεί να «αντέξει» να διαχειριστει την οξύτητα της Μαρξιστικής ανάλυσης
Ο Μαρξ είναι ενα ατομικό όπλο που αν δεν το λειτουργήσεις σωστά ,θα κάνει πυρηνική έκρηξη στα χέρια σου ,και άλλωστε αυτό έγινε στην ΕΣΣΔ.Οι τύποι στην ΕΣΣΔ προσπάθησαν κάτι για το οποίο δεν είχαν παρά μικρή σχετική ιδέα.Και έκτοτε κανένας δεν παίρνει την πρωτοβουλία να πλησιάσει το όπλο.
Γι’αυτό και οι Μαρξιστικές μελέτες είναι πιο αφηρημένες,Ασχολούνται με μακροκύκλους,αποτύπωση ροών σε παγκόσμια κλίμακα,mega trends και macro μεγέθη.
Απο την άλλη η διαρκής ευθραστότητα του συστήματος βάζει ένα αναπάντεχο πρόβλημα,λενινιστικού τύπου.
Μεταξύ μας ξέρουμε ότι το 2008 στο τσακ οι Μπερνακε Πόουλον γλίτωσαν την ολική κατάρρευση.Αν αυριο το πρωί το 50 % από τους ψηφοφορους της Αριστεράς πάρουν τις οποιες καταθέσεις έχουμε από τις τράπεζες ταυτόχρονα ,θα δικαιώσουμε την Αποκάλυψη του Ιωάννου.
Μια στοιχειώδης οικονονική επίθεση αριστερών Χακερ σε τρεις τράπεζες στον Κόσμο οι οποίοι θα έβαζαν κανένα ιό στα κομπιούτερ είναι ικανή να τα κάνει λαμπόγυαλα.Απο τεχνική άποψη η κατάληψη των Θερινών Ανακτόρων είναι ευκολώτερη από ποτέ.
Μια διπλή εξουσία τύπου Λένιν ή Χομεινί είναι απόλυτα εφικτή αρκεί αντι να πετάμε αρχαικές βομβες μολότωφ,να κανουμε καμιά οικονομική μαγκιά στην ρίζα του συστήματος.
Δηλαδή, η τεχνική μετάθεση του «μετά» στο εσχατολογικό υπερπεραν είναι ψιλο- υπεκφυγή.Το «μετά» είναι εδώ αυριο.Αλλωστε πάντα έτσι ήταν .Μάλιστα σήμερα είναι κοντύτερα.
Το πρόβλημα είναι λοιπόν αλλού
Το συστημα καταρρέει σε δευτερόλεπτα ,αλλα η Αριστερά δεν ξέρει στην ουσία τι θέλει αμεσως μετά.Εκτός αν πιστέψουμε οτι θέλουμε να γίνουμε Β.Κορέα.
-Εχει δει κανείς καμμία σοβαρή αυτοδιαχειριστική προσπάθεια;
-Εχει δει κανείς να προωθείται ως ιδέα καμμία εναλλακτική δράση σήμερα;
Ελαχιστα πραγματα βγαλμενα απο το μεράκι λίγων τρελλών
Η Μαρξιστική ανάλυση είναι ξεκάθαρη.Το θέατρο σκιων «Αξία,Χρήμα» είναι πολύ θεατρο για να παραμείνει εκεί
Η δομική βαρύτατη ασθένεια του συστήματος τελικά είναι κατι που το λέει η Αριστερά αλλα δεν το πιστεύει.
Το συμπέρασμα είναι απλό
Η Αριστερά δεν έχει κρίση ως μη όφειλε ,ως σύμπτωμα μιας ανεπάρκειας.Δεν υπάρχει κρίση στην Αριστερά.Κινείται εντός ενός συστήματος που το οποίοι υποτίθεται οτι θέλει να αποσταθεροποιήσει την στιγμη που το αυτό είναι απείρως πιο ασταθές από ότι φανταζόμαστε.Στην μακροδιάσταση η Αριστερά κινείται τουλάχιστον ως δύναμη αδράνειας ,αν οχι σταθεροποίησης.
Η φιλολογία της κατάρρευσης ή της κρίσης της Αριστεράς,στηρίζεται σε μια αρρητη υπόθεση οτι αν η αριστερά δεν εχει κρίση θα «κανει κάτι»
Μα δεν χρειάζεται να κάνει το δραματικό,το μεγάλο.Το σύστημα αποσαρθρωνεται μονο του. Ο Μαρξ τα εχει περιγράψει καλά.
Απλώς και η αριστερά δεν θέλει να δει κατάματα το θέατρο,την παραμύθα του χρήματος.Τα λέει ωραία στα πάντα ενδιαφέροντα συνεδρια των ακαδημαικών μαρξιστών (οπως λέμε άθεος παππάς) αλλά είναι σε γνωση του οξύτατου μαρξιστικού προταγματος και την κάνει με ψιλά πηδηματάκια
Η φιλολογία της κρίσης της Αριστεράς είναι μουφα.
Η Αριστερά δεν έχει κρίση,είναι μια χαρά, ποτέ δεν ήταν κοντύτερα στην επαναστατική αλλαγή. Απλώς κατά βάθος ξέρει και ως υπεύθυνη κάνει το «κορόιδο»
InfoΓια την κατανόηση του καπιταλισμού ως υπερευθραστου εκμεταλευτικού συστήματος που δομείται ,με περιέχομενα και μορφές χρησιμοποίησα το “K.Karatani: Transcritque on Kant and Marx “ 2005 και το “M.Postone: Time Labor and Social Domination” 2003
http://leftliberalsynthesis.blogspot.com/2010/02/blog-post.html
Το ανακυκλούμενο Κεφάλαιο έχει ως πηγή ενέργειας την «υπεραξία» που αντλεί ως βρικόλακας από τους «εργάτες» και έχει αντιπροσώπους του ,ως διαχειριστές του μια κοινωνική ομάδα που αποκαλούνται «καπιταλιστές».
Το σύστημα έχει δύο επίπεδα λειτουργίας :Το υπαρκτό, απτό, αυτό που βλέπουμε και δεν είναι η άλλο από την ανισότητα στην ιδιοκτησία και χρήση του υλικού πλούτου, και το αφηρημένο που είναι ομοίως υλικό αλλά διέπει ως νόμος ,ως «βαθιά» δομή την κοινωνία.
Στο σχήμα του Μαρξ ο πλούτος ,οι αξίες χρήσεις, δεν είναι ταυτόσημες με τα σύμβολα τους και παίρνουν διάφορες μορφές .Το χρήμα, τα εμπορεύματα, τα πολύπλοκα τραπεζικά προϊόντα ,οι μετοχές ,κλπ, δεν είναι παρά μορφές ,σύμβολα, μιας σχέσης ανισοτιμίας.
.Όποιος έχει περισσότερα χρήματα προφανώς διαθέτει περισσότερη ικανότητα απόλαυσης πλούτου, αλλά τα χρήματα του και ο πλούτος δεν είναι ισότιμα μεταξύ τους, της ίδιας φύσης, της ίδιας «πάστας».
Ταυτόχρονα όμως διαθέτει μια μοναδική άρρητη και ασυνείδητη ικανότητα. Χρησιμοποιώντας τα χρήματα του, αγοράζοντας προϊόντα, κερδίζοντας από την τράπεζα κλπ ,αναπαράγει μια κεφαλαιώδη σχέση, την επεκτείνει. Το χρήμα όπως και τα προϊόντα δεν είναι μόνο «χρήση» αλλά είναι πριν από όλα σύμβολα σχέσεων.
Το υπόδειγμα του Marx έχει και μερικές άλλες διαστάσεις. Εξηγεί τα πάντα ως ολότητα λειτουργιών ,διαδικασιών αλλά προϋποθέτει την ιδανική ,από πλευράς καπιταλισμού, οικονομία. Την πλήρως ελεύθερη ανταγωνιστική χωρίς επεμβάσεις καπιταλιστική οικονομία.
Η ολότητα αναφέρεται στην εξής διάσταση. Σε μια πλήρως ανταγωνιστική, ανοικτή παγκόσμια οικονομία, με τις υπαρκτές διαφοροποιήσεις τμημάτων της ,σε παραγωγικότητα, τεχνολογία και μισθούς έχουμε το εξής φαινόμενο:
Ο εργαζόμενος μισθωτός σε μια εταιρεία υψηλής τεχνολογίας στην Καλιφόρνια, που έχει μόνο δέκα εργαζόμενους και παράγει τζίρο 100,000,000 δολάρια, λαμβάνει ας πούμε 200,000 δολάρια τον χρόνο. Υφίσταται λοιπόν και αυτός άντληση υπεραξίας ,όσο και ο συνάδελφος του των 700 Ευρω στην Κόρινθο, που είναι οδηγός σε γαλακτοβιοτεχνία , με την προϋπόθεση ότι οι δύο οικονομίες είναι ανοικτές μεταξύ τους.
Αυτό γίνεται έστω και αν ο αμερικάνος παίρνει τις μεγαλύτερες αποδοχές που υπάρχουν για την ειδικότητα του παγκοσμίως .Αυτό γίνεται έστω και αν με 200,000 δολάρια ζεις μια χαρά. Το φαινόμενο γίνεται γιατί οι κρυμμένες «αξίες» ,οι οποίες δεν είναι οι τιμές των εμπορευμάτων διαχέονται σε όλο το σύστημα , μέσω των διαδοχικών Sarto Mortale μεταμορφώσεων (παραγωγή , πώληση , αγορά ,διάθεση ,μεταπώληση ,στοκάρισμα ,χρήση κλπ κλπ).
Στην ουσία ο «συλλογικός» Καπιταλιστής ,ο διαχειριστής του αφηρημένου Κεφαλαίου, εκμεταλλεύεται τον «συλλογικό εργάτη».
Αυτό που βλέπουμε στην καθημερινότητα ως εκφράσεις συγκεκριμένες της ταξικής πόλωσης , όπως για παράδειγμα όταν ο εργοδότης της Elite απολύει τους εργάτες είναι συμπτώματα μιας γενικευμένης ανισορροπίας, δεν είναι η εκμετάλλευση στο συγκεκριμένο εργοστάσιο per ce, γιατί από την ανεργία των 300 εργαζομένων στην Elite ,κερδίζει και ο βιομήχανος επίπλων στο Buenos Aires. Σωστά οι εργάτες της Elite τα βάζουν με τον συγκεκριμένο «καπιταλιστή» ,αλλά πίσω από το πρόβλημα τους κρύβεται μια παγκόσμια τραγωδία.
Στο σχήμα του Μαρξ ο καπιταλισμός δεν είναι μόνο ένα σύστημα κρίσεων. Είναι κρίσεις οι οποίες προκύπτουν ,καθώς τα εμπορεύματα και οι αξίες συσσωρεύονται ,και δεν μπορούν να καταναλωθούν από τους εργαζόμενους, οι οποίοι ενώ τα έχουν παράξει ,έχουν απωλέσει την αγοραστική τους ικανότητα.
Όμως σύμφωνα με τον Μαρξ ,αλλά είναι το ίδιο ένα σύστημα «ψευδαίσθηση»,ένα σύστημα σε διαρκή δομική εγγενή ανισορροπία.
Ναι φίλε μου, κατα Μαρξ, όλα είναι μια «φούσκα», μια ειδική πραγματικότητα που ο οξύνους Moishe Postone αποκαλεί "αφηρημένη επικυριαρχία"
Βλέπουμε συνεχώς τη λεγόμενη χρηματο-οικονομική σφαίρα με τις μετοχές, τα παράγωγα ,τα ομόλογα ,και τα speads ,τα οποία κατανοούμε ως μη πραγματική οικονομία, ως παρασιτική αφαίρεση, ως διογκωμένη οικονομία του «αέρα»
.Κατά Μαρξ η σφαίρα αυτή δεν είναι «αέρας» γιατί απλούστατα πριν από αυτόν το «αέρα» όλα τα προιόντα της λεγόμενης πραγματικής οικονομίας που έχουν παραχθεί εντός του συστήματος είναι εξίσου «αέρας».
Το computer μέσω του οποίου διαβάζεις τώρα (χαρά στο κουράγιο σου...) δεν είναι μόνο κομπιούτερ είναι και σύμβολο, είναι κωδικός, είναι σημείο μιας σχέσης που ενυπάρχει στην παραγωγή ,διανομή ,αγορά του κλπ¨ Αυτή είναι η καπιταλιστική σχέση.
Στον κατά Μαρξ καπιταλισμό δεν υπάρχει πραγματική και μη πραγματική οικονομία ,υπάρχει πλούτος που παράγεται μόνο από την εργασία, και ο οποίος διανέμεται καταστατικά άδικα μέσω μιας γλώσσας, ενός κώδικα, μιας σύμβασης που είναι το χρήμα και τα προϊόντα του. Όμως αυτή η γλώσσα είναι «μούφα».
Επανέρχομαι ,επειδή κάποιος ετοιμάζεται να μουντζώσει την οθόνη, για να έρθει το φάσκελο ηλεκτρονικά στον ιστολόγο, ρωτώντας εύλογα.
-Μα καλά ο δεν υπάρχει πραγματική οικονομία ;- Τα χίλια ευρώ που μου λείπουν για τα στοιχειώδη είναι «ανύπαρκτα» και τα δις του Βγενόπολου «αέρας»;
Εσύ είσαι υπαρκτός ανάγκες σου σε προϊόντα και υπηρεσίες είναι υπαρκτές, η ανισότητα μεταξύ εσένα και Βγενόπουλου είναι υπαρκτή, ο θυμός σου ή η αδιαφορία είναι υπαρκτά,αφού τίποτα δεν είναι κρυμμένο .
Εκεί που είναι η απάτη είναι ότι όλα αυτα τα υπαρκτα ,γίνονται σε σενα «υπαρκτά» μέσω ενός ενδιάμεσου που είναι το χρήμα,το οποίο στην τελική γίνεται το ισοδύναμο για όλα τα υπαρκτά.Το χρήμα ,που είναι μια ιερογλυφική γλώσσα εμφανίζεται σε σένα ως η αξία του πλούτου,αλλά στην ουσία είναι μια κοινά αποδεκτή σύμβαση η οποία σκοπό έχει να διασφαλίζει οτι το κυκλωμα δουλεύει.
Τα παράγωγα του χρήματος δεν είναι παρά σύνθετες προτάσεις της ίδιας γλώσσας,που σκοπό έχουν να εξασφαλίσουν ακόμα παραπάνω ανισοκατανομή.Χωρίς τη βασική σύμβαση οτι το χρημα μας δουλεύει για να δουλεύουμε δεν υπάρχουν οι σύνθετες προτάσεις της ιδιόμορφης γλώσσας ,δηλαδή τα παράγωγα του χρήματος
Με αυτα και εκείνα ,τις γλωσσες και τις αφηρημένες επικυριαρχίες ένα είναι το συμπέρασμα το σύστημα είναι εξαιρετικά εύθραστο,διαλύεται και διασωζεται κανονικά κάθε χιλιοστό του δευτερολέπτου.Με ένα «φου» τα πράγματα γίνονται «μπαχαλο».Λάθη εκούσια ή ακούσια ενός trader είναι ικανά να κάνουν εκατομμύρια ανθρωποι να χάσουν τις οικονομίες τους
. Αρκεί μια μικρό απάτη μια μικρο διατάραξη στην ακρη του κοσμου για να γίνουν όλα «λιμπα».
Ας θυμηθούμε τι έγινε πριν ενα χρόνο.
Το σύστημα κατέρρευσε κυριολεκτικά.Και το Αμερικανικό Κογκρεσσο κατα παραβιάζοντας όλους τους νόμους και τις διατυπωμένες δοξασίες της οικονομικής επιστήμης,διασώζει τις τράπεζες.Το 2008 το παγκόσμιο σύστημα είχε καταρρεύσει ουσιαστικά.
Ελπίζω, οτι με τα παραπάνω βγαίνουν δύο απλά συμπεράσματα:
Α.-Ο Μαρξ διατυπώνει την πιο κριτική την πιο επαναστατική, την πιο οξεία κριτική στο σύστημα
Β.-Το σύστημα είναι εξαιρετικά εύθραυστο. Ρέπει δομικά στην καταρρευση.Και τώρα αρχίζουν τα παράδοξα
Αυτά τα δύο συμπεράσματα ,δεν αποτελούν πρόβλημα για το καθεστώς ,το σύστημα ,αλλά αποτελούν πρόβλημα ,σχεδόν άλυτο, για την Αριστερά.
Κατ’αρχας ας συνενοηθούμε
1.-Αριστερά δεν είναι ο λαός, είναι κόμματα ,οργανώσεις, δομές πολιτικής επέμβασης που λειτουργούν ως εργαστήρια σκέψης και πολιτικής δράσης. Αρα δεν εχουν αενάως δίκιο,δεν είναι μεταφυσικές οντότητες Είναι «εξω» απο τον λαό και λειτουργούν για τον λαό
2.-Η Αριστερά δεν είναι απλώς αντιπλουτοκρατική ιδεολογία, αντιεκμεταλλευτικό πολιτικό όραμα,εξισωτικό ρεύμα.Τέτοια υπάρχουν αφθονα σε όλη την κοινωνική ζωή.Η Αριστερά διακρίνεται γιατί, υποτιθεται, διαθέτει και μια συνεκτική ,«επιστημονική» αναγνωση για όλη την κοινωνία.
Τουτων δοθέντων προκύπτουν τα ζητήματα
Εχοντας την Μαρξιστική κριτικη ως όπλο είναι φανερό ότι διαμορφώνονται διάφορετικοί βαθμοί «οξύτητας» της κριτικής προς το σύστημα.Η επαναστατικότητα της μαρξικής ανάλυσης από μόνη της ως το απόλυτο όριο της κριτικής ,δημιουργεί σχεδόν αξεπέραστα διλημματα.
-Η αριστερά ξέρει τον ρόλο του χρήματος ,αλλά μπορεί να προτείνει εδω και τώρα την επιστροφή στην ανταλλακιτική οικονομία;
-Γνωρίζοντας την παγκοσμιότητα του συστήματος,είναι δυνατή η παγκόσμια αλλαγή ταυτόχρονα;
-Εντός του συστηματος προκύπτουν διαφορετικοί βαθμοί εκμετάλλευσης ,στα διάφορα υποσυστήματα .Ποιους θα διασώσουμε πρώτους;
Η λίστα μπορεί να είναι ατέλειωτη
Ο Ζιζεκ στο “In defence of lost causes” σελίδα 337 καταγράφει τουλάχιστον 8 διαφορετικές στρατηγικές της Αριστεράς (προς εκπληξη συμπεριλαμβανει και τον Μπλαιρικό τρίτο δρόμο!!) που αντιστοιχούν στα υπαρκτα διλήμματα.
Στην περίπτωση μας όμως Αριστερα είναι
-Το «προλεταριάτο» του ΚΚΕ,και η συνεχής αγωνία για τον Μαρξισμό Λενινισμό
-Η μέριμνα του Κουβέλη για την επίλυση προβλήματων σήμερα
-Η «ριζοσπαστικότητα» του Αλαβάνου
-Η αγωνία του Τσιπρα για την εξισορρόπηση
-Τα αυτοδιαχειριζόμενα στεκια των Αναρχικών
-Ο αντικαπιταλισμός της Ανταρσύα
Κλπ κλπ κλπ
Το ζητημα είναι οτι όλες οι πλευρές της Αριστεράς είναι υπόλογες για μερική σχεδόν αποσπασπατική αναγνωση του Μαρξιστικού προτάγματος.Ολοι είναι αναγκαστικά ρεφορμιστές Κανένας δεν μπορεί να «αντέξει» να διαχειριστει την οξύτητα της Μαρξιστικής ανάλυσης
Ο Μαρξ είναι ενα ατομικό όπλο που αν δεν το λειτουργήσεις σωστά ,θα κάνει πυρηνική έκρηξη στα χέρια σου ,και άλλωστε αυτό έγινε στην ΕΣΣΔ.Οι τύποι στην ΕΣΣΔ προσπάθησαν κάτι για το οποίο δεν είχαν παρά μικρή σχετική ιδέα.Και έκτοτε κανένας δεν παίρνει την πρωτοβουλία να πλησιάσει το όπλο.
Γι’αυτό και οι Μαρξιστικές μελέτες είναι πιο αφηρημένες,Ασχολούνται με μακροκύκλους,αποτύπωση ροών σε παγκόσμια κλίμακα,mega trends και macro μεγέθη.
Απο την άλλη η διαρκής ευθραστότητα του συστήματος βάζει ένα αναπάντεχο πρόβλημα,λενινιστικού τύπου.
Μεταξύ μας ξέρουμε ότι το 2008 στο τσακ οι Μπερνακε Πόουλον γλίτωσαν την ολική κατάρρευση.Αν αυριο το πρωί το 50 % από τους ψηφοφορους της Αριστεράς πάρουν τις οποιες καταθέσεις έχουμε από τις τράπεζες ταυτόχρονα ,θα δικαιώσουμε την Αποκάλυψη του Ιωάννου.
Μια στοιχειώδης οικονονική επίθεση αριστερών Χακερ σε τρεις τράπεζες στον Κόσμο οι οποίοι θα έβαζαν κανένα ιό στα κομπιούτερ είναι ικανή να τα κάνει λαμπόγυαλα.Απο τεχνική άποψη η κατάληψη των Θερινών Ανακτόρων είναι ευκολώτερη από ποτέ.
Μια διπλή εξουσία τύπου Λένιν ή Χομεινί είναι απόλυτα εφικτή αρκεί αντι να πετάμε αρχαικές βομβες μολότωφ,να κανουμε καμιά οικονομική μαγκιά στην ρίζα του συστήματος.
Δηλαδή, η τεχνική μετάθεση του «μετά» στο εσχατολογικό υπερπεραν είναι ψιλο- υπεκφυγή.Το «μετά» είναι εδώ αυριο.Αλλωστε πάντα έτσι ήταν .Μάλιστα σήμερα είναι κοντύτερα.
Το πρόβλημα είναι λοιπόν αλλού
Το συστημα καταρρέει σε δευτερόλεπτα ,αλλα η Αριστερά δεν ξέρει στην ουσία τι θέλει αμεσως μετά.Εκτός αν πιστέψουμε οτι θέλουμε να γίνουμε Β.Κορέα.
-Εχει δει κανείς καμμία σοβαρή αυτοδιαχειριστική προσπάθεια;
-Εχει δει κανείς να προωθείται ως ιδέα καμμία εναλλακτική δράση σήμερα;
Ελαχιστα πραγματα βγαλμενα απο το μεράκι λίγων τρελλών
Η Μαρξιστική ανάλυση είναι ξεκάθαρη.Το θέατρο σκιων «Αξία,Χρήμα» είναι πολύ θεατρο για να παραμείνει εκεί
Η δομική βαρύτατη ασθένεια του συστήματος τελικά είναι κατι που το λέει η Αριστερά αλλα δεν το πιστεύει.
Το συμπέρασμα είναι απλό
Η Αριστερά δεν έχει κρίση ως μη όφειλε ,ως σύμπτωμα μιας ανεπάρκειας.Δεν υπάρχει κρίση στην Αριστερά.Κινείται εντός ενός συστήματος που το οποίοι υποτίθεται οτι θέλει να αποσταθεροποιήσει την στιγμη που το αυτό είναι απείρως πιο ασταθές από ότι φανταζόμαστε.Στην μακροδιάσταση η Αριστερά κινείται τουλάχιστον ως δύναμη αδράνειας ,αν οχι σταθεροποίησης.
Η φιλολογία της κατάρρευσης ή της κρίσης της Αριστεράς,στηρίζεται σε μια αρρητη υπόθεση οτι αν η αριστερά δεν εχει κρίση θα «κανει κάτι»
Μα δεν χρειάζεται να κάνει το δραματικό,το μεγάλο.Το σύστημα αποσαρθρωνεται μονο του. Ο Μαρξ τα εχει περιγράψει καλά.
Απλώς και η αριστερά δεν θέλει να δει κατάματα το θέατρο,την παραμύθα του χρήματος.Τα λέει ωραία στα πάντα ενδιαφέροντα συνεδρια των ακαδημαικών μαρξιστών (οπως λέμε άθεος παππάς) αλλά είναι σε γνωση του οξύτατου μαρξιστικού προταγματος και την κάνει με ψιλά πηδηματάκια
Η φιλολογία της κρίσης της Αριστεράς είναι μουφα.
Η Αριστερά δεν έχει κρίση,είναι μια χαρά, ποτέ δεν ήταν κοντύτερα στην επαναστατική αλλαγή. Απλώς κατά βάθος ξέρει και ως υπεύθυνη κάνει το «κορόιδο»
InfoΓια την κατανόηση του καπιταλισμού ως υπερευθραστου εκμεταλευτικού συστήματος που δομείται ,με περιέχομενα και μορφές χρησιμοποίησα το “K.Karatani: Transcritque on Kant and Marx “ 2005 και το “M.Postone: Time Labor and Social Domination” 2003
http://leftliberalsynthesis.blogspot.com/2010/02/blog-post.html
Αναρτήσεις
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου