Πέμπτη 25 Μαρτίου 2010

Η συμμετοχή της Νάξου στον αγώνα

Οι Τούρκοι μετά την Πάρο, υπό το Μπαρμπαρόσσα έφτασαν στη Νάξο και τη λεηλάτησαν ενώ ζήτησαν από το δούκα Ιωάννη Δ’ Crispo παράδοση.
Ο δούκας μη μπορώντας να αντισταθεί αναγκάστηκε να παραδοθεί στις 11/11/1537. Παρέμεινε όμως στο αξίωμά του με την υποχρέωση να πληρώνει ετήσιο φόρο στο Σουλτάνο αξίας 5000 δουκάτων.

Με αυτό τον τρόπο καταλύθηκε ουσιαστικά το Δουκάτο του Αιγαίου. Το διάστημα 1537-1564, ο Ιωάννης διατήρησε την εξουσία του με την ανοχή των Οθωμανών.

Ο Ιάκωβος Δ’ Crispo (1564-1566) διαδέχτηκε τον πατέρα του και έμελλε να είναι και ο τελευταίος Ιταλικής καταγωγής δούκας. Ο Σουλτάνος Σελίμ Β’ ο Μέθυσος (1566-1574) τους απήλλαξε από το αυτόν και παραχώρησε το 1566 τη Νάξο μαζί με άλλα νησιά των Κυκλάδων στον Εβραίο ευνοούμενό του Ιωσήφ Νάζι. Μετά το θάνατό του το 1579 η Νάξος θα ενσωματωθεί πλήρως στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Η Νάξος βρίσκεται υπό Οθωμανική διοίκηση (1597-1821).

Ρωσική κατοχή (1771-1774). Μετά τη συνθήκη του Κιουτσούκ–Καϊναρτζή μεταξύ Ρωσίας και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας η κυριαρχία στη Νάξο αποκαταστάθηκε, με ομαλή επαναφορά στην οθωμανική κυριαρχία.

Στις 6 Μαΐου 1821 οι κάτοικοι της Νάξου ύψωσαν τη σημαία της επανάστασης.

Εξεγέρθηκαν όχι μόνο εναντίων των Τούρκων δυναστών αλλά και κατά των Φράγκων γαιοκτημόνων που παρά την κατάργηση της φεουδαρχίας εξακολουθούσαν να κατέχουν πολύ μεγάλες εκτάσεις γης.
Κατά τη διάρκεια της επανάστασης στη Νάξο επεκράτησε αναρχία.
Παρατηρήθηκε το φαινόμενο της εγκατάστασης προσφύγων από την Πελοπόννησο την Κρήτη και άλλων νησιών του Αιγαίου.
Οι καθολικοί δεν συνεισέφεραν στον αγώνα αρνούμενοι να συνδράμουν οικονομικά την επαναστατική κυβέρνηση, ενώ πλήρωναν κανονικά στους Τούρκους τους φόρους γνωστοποιώντας έτσι τη νομιμοφροσύνη τους στην Υψηλή Πύλη.

Μετά τη λήξη της Ελληνικής Επανάστασης το 1830 η Νάξος ενσωματώθηκε στο αρτισύστατο ελληνικό κράτος.

Οι αναγνώστες μας σίγουρα γνωρίζουν πολύ περισσότερα ιστορικά στοιχεία και είναι καλοδεχούμενα…


4 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

• «Προκόπιος ελέω Θεού Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης.

» Ιερώτατε μητροπολίτα Παροναξίας, υπέρτιμε και έξαρχε παντός Αιγαίου Πελάγους, εν αγίω Πνεύματι αγαπητέ αδελφέ και συλλειτουργέ της ημών μετριότητος, κυρ Νεόφυτε, χάρις είη σοι και ειρήνη παρά Θεού. [...]

» Όθεν επειδή συνέπεσεν ο πόλεμος της κραταιάς ταύτης βασιλείας (σ.σ. του Σουλτάνου) προς το έθνος των Ρώσσων και είναι ενδεχόμενον εκείνοι με απατηλάς πανουργίας να κινούν και εις τους αυτόθι μεμακρυσμένους ανθρώπους των εκ μέρους των με σχήμα καλογήρων, δια να περιέρχωνται και να απατώσι τους απλουστέρους, και με πανουργίαν και δολιότητα να διαφθείρωσι την πίστιν και το σαδακάτι (=όρκος υποταγής) των αυτόθι ρεαγιάδων της κραταιάς βασιλείας, δια τούτο εντελλόμεθα και τη ιερότητί σου σφοδρώς, να δίδουν είδησιν ευθύς προς την ιερότητά σου, διατί αλλέως θέλουν παιδευθή μεγάλως ύστερον με μεγάλην σφοδρότητα, και όπου εύρης τοιούτον κακοκαλόγηρον οπού να είναι το γένος του και η πατρίς του και η πολιτεία του άγνωστος και αφανής, και οπού να περιέρχηται χωρίς σενέτια (=πιστοποιητικά έγγραφα), ευθύς να τον αλυσοδέσης και ασφαλώς με άνθρωπόν σου σιδηροδέσμιον να τον εξαποστέλλης προς ημάς ενταύθα εις βασιλεύουσαν χωρίς αναβολήν η απροσεξίαν σου όντας βέβαιος ότι αν εις κανένα μέρος της επαρχίας σου περιέρχηται τοιούτος καλόγηρος και δεν τον πιάση η ιερωσύνη σου, τότε απροκριματίστως θέλεις πάθει όσα μήτε στοχάζεσαι, δια την αμέλειάν σου ταύτην, χωρίς κανένα έλεος, και θέλεις μετανοεί ανωφελώς.»

Ανώνυμος είπε...

Επιστολή δεύτερη


• «Προκόπιος ελέω θεού Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης.

» Ιερώτατε μητροπολίτα Παροναξίας, υπέρτιμε και έξαρχε παντός Αιγαίου Πελάγους, εν αγίω Πνεύματι αγαπητέ αδελφέ και συλλειτουργέ της ημών μετριότητος, κυρ Νεόφυτε, χάρις είη σοι και ειρήνη παρά Θεού. [...] να περιεργάζεσαι μήπως εκ μέρους των πολεμίων προχωρέση εις τους αυτόθι χριστιανούς επαρχιώτας σου εγγράφως η αγράφως κανένα ζιζάνιον, και αν φανή κανένα τοιούτον, ευθύς και χωρίς τινος αναβολής καιρού να πιάνης τον τοιούτον κακόν άνθρωπον, και τα τοιαύτα εξωλέστατα γράμματα, με είδησιν των αυτόθι ζαμπητάδων (=Τούρκων χωροφυλάκων) γράφοντες προς ημάς εν τάχει και ασφαλώς τα περί της υποθέσεως ταύτης, και προσέτι εις οποίον μέρος της επαρχίας σου εύρης κανένα καλόγηρον αφανή και αγνώριστον πόθεν είναι και διατί περιέρχεται, και χωρίς να έχη εις χείρας του η ημέτερα η αρχιερατικά γράμματα, ευθύς κατά τον προσταλέντα σοι πέρυσι υψηλόν βασιλικόν προσκυνητόν ορισμόν, να τον πιάνης και σιδηροδέσμιον ασφαλώς να τον εξαποστέλλης ενταύθα εις Κωνσταντινούπολιν με άνθρωπόν σου προς ημάς, δια γράμματός σου δηλωτικού της κακίας του, δια να τον εμφανίσωμεν και τον εγχειρίσωμεν εις υψηλήν Πόρταν.

» Ο Κωνσταντινουπόλεως Προκόπιος
και εν Χριστώ αδελφός.» (κ.λπ.)

Ανώνυμος είπε...

Επιστολή Τρίτη


• «Νεόφυτος ελέω Θεού Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικός πατριάρχης.

» Ιερώτατε μητροπολίτα Παροναξίας, υπέρτιμε και έξαρχε παντός Αιγαίου πελάγους, εν αγίω Πνεύματι αγαπητέ αδελφέ και συλλειτουργέ της ημών μετριότητος, κυρ Νεόφυτε, και εντιμότατοι κληρικοί, ευλαβέστατοι ιερείς, χρήσιμοι γέροντες και προεστώτες και λοιποί απαξάπαντες ευλογημένοι χριστιανοί της επαρχίας ταύτης, τέκνα ημών εν Κυρίω αγαπητά, χάρις είη υμίν άπασι και ειρήνη παρά Θεού και παρ’ ημών ευχή, ευλογία και συγχώρησις. [...] ομού με την άδειαν της πατριαρχείας μας έχοντες χρέος απαραίτητον το προς τους πολυχρονίους αυθέντας μας (= Σουλτάνους) σαδακάτι, εγράψαμέν σοι σφοδρώς περί των ανωτέρω καθώς και εις όλους τους αρχιερείς πλατύτερον και διεξοδικώτερον, με το να ηκούσαμεν ήδη ότι εις τα αυτόθι περιέρχονται μερικά κουρσαρικά πλοία εχθρών της κραταιάς βασιλείας και αητήττου. (Σ.σ. Εννοεί τον Ρωσικό στόλο, που είχε ως βάση του την Πάρο. Στο στόλο αυτό υπηρετούσε ως αξιωματικός ο Λάμπρος Κατσώνης, ο οποίος το 1789 ηγήθηκε απελευθερωτικού κινήματος ως στόλαρχος στο Αιγαίο.)

» Δια τούτο και αύθις γράφοντες δια της παρούσης ημετέρας πατριαρχικής και συνοδικής επιστολής εντελλόμεθα η αρχιερωσύνη σου με αδιάκοπον αγρυπνίαν να περιεργάζησαι, να ερευνάς και να εξετάζης εμμέσως και αμέσως κρυφίως και φανερώς οπού να μην τύχη και κανένας των επαρχιωτών σου δελεαζόμενος μόνον και μόνον από αισχροκέρδειαν, υπάγη εις την δούλευσιν των ρηθέντων εχθρικών πλοίων (σ.σ του Ρωσικού στόλου) η μήπως εκ μέρους των πολεμίων προσχωρήση εις τους αυτόθι επαρχιώτας σου χριστιανούς εγγράφως η αγράφως κανένα ζιζάνιον η εν συντόμω ακολουθήση κανένα τι εναντίον της υψηλής θελήσεως των πολυχρονίων αυθεντών μας και ερευνώντας περί τούτου με λεπτομερή ακρίβειαν να εξετάζης επιμελώς να μην τύχη, ο μη γένοιτο, και προσχωρήση κανένας με τρόπον μετασχηματισμένον η άλλως πως επί ματαίω σκοπώ του να απατήση και να δελεάση τάχα κανένα των πιστών χριστιανών η και αν φανή κανένας τοιούτος, ευθύς και χωρίς αναβολήν καιρού να πιάνης τον τοιούτον μάταιον άνθρωπον, και τα τοιαύτα άκαρπα γράμματα, γράφοντας προς ημάς εν τάχει και ασφαλώς περί της υποθέσεως ταύτης• ει και προσέτι, εις οποίον μέρος της επαρχίας του εύρης κανένα καλόγηρον αφανή και αγνώριστον, μη έχοντα εις χείρας του ημέτερα πατριαρχικά γράμματα συστατικά η δηλωτικά της αιτίας δια την οποίαν περιφέρεται εις τα αυτόθι, ευθύς κατά τον προ δύο χρόνων προσταλέντα σοι υψηλόν βασιλικόν προσκυνητόν ορισμόν, να τον πιάνης και σιδηροδέσμιον να τον εξαποστέλλης ασφαλώς εις Κωνσταντινούπολιν με γιασακτζήν σου, η άνθρωπόν σου, γράφοντας προς ημάς εις πλάτος περί αυτού, οπού να τον εμφανίζωμεν και να τον εγχειρίζωμεν και ημείς εις την υψηλήν Πόρταν•

» Και απλώς ειπείν να προσέχης καλώς όπου αν τύχη και ήθελεν ακολουθήσει καμμία οποιαδήποτε υπόθεσις εις τα αυτόθι, όπου πρέπει να αναφερθή εις την υψηλήν Πόρταν αμέσως κατά το δουλικόν σου χρεωστούμενον σαδακάτι να την φανερώσης προς ημάς δια γράμματός σου, οπού και ημείς να το αναφέρωμεν προς τους πολυχρονίους ημών αυθέντας• ει και αν τυχόν ήθελεν ευρεθή κανένας οπού, ο μη γένοιτο, εκτρεπόμενος της ευθείας οδού και της απαιτουμένης πίστεως, ήθελε φερθή αγνωμόνως, ει και επιχειρισθή κανένα τι εναντίον της υψηλής βουλής και θελήσεως ο τοιούτος απροκριματίστως θέλει παιδευθή με όλην την προσήκουσαν παιδείαν, ως υπεύθυνος και παραβάτης και αυτών των θείων εντολών•

» Ο Κωνσταντινουπόλεως Νεόφυτος
και εν Χριστώ αδελφός.» (κ.λπ.)

Ανώνυμος είπε...

Επιστολή τέταρτη

• «Νεόφυτος ελέω Θεού Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης.

» Ιερώτατε μητροπολίτα Παροναξίας, υπέρτιμε και έξαρχε παντός Αιγαίου πελάγους, εν αγίω Πνεύματι αγαπητέ αδελφέ και συλλειτουργέ της ημών μετριότητος, κυρ Νεόφυτε, και εντιμότατοι κληρικοί [...] διο οφείλομεν πάντες να πειθαρχώμεν και να υποτασώμεθα και όσαις δυνάμεσι να δουλεύωμεν πιστώς και της χρείας καλούσης να εκχέωμεν το ίδιον αίμα και τοιούτου όντος του χριστιανικού επαγγέλματος, έχετε χρέος να επαγρυπνήτε αεί, μήποτε περιέρχωνται λεληθότως εις τα αυτόθι αγνώριστοι, εν σχήματι καλογήρων μη εχόντων όλως συστατικά αρχιερατικά γράμματα των μερών εκείνων, αφ’ ων ανεχώρησαν, η άλλοι υποκρινόμενοι ότι εισί ιατροί και έμποροι, υποσπείροντες λόγους δολίους και εναντίους τη αμωμήτω ημών πίστει, και τη οφειλομένη υποταγή προς το επικείμενον ημίν υψηλόν και κραταιόν δοβλέτι και έχοντες μεθ’ εαυτών εντετυπωμένα έγγραφα και άλλα εξωλέστατα βιβλίδια διερεθίζοντες παρακινώσι τους ευήθεις και απλουστέρους των χριστιανών, δελεάζοντες εκείνους δια να κατακρημνίσωσι και να φέρωσιν εις την εαυτών απώλειαν, εξομοιούντες εαυτοίς αντάρτας και αποστάτας. Των τοιούτων τοίνυν τα θολερά νάματα ως ψυχοφθόρα, ως κόλασιν αιώνιον προξενούντα, να αποφεύγετε και να βδελύττεσθε• “πας γαρ ο αντιτασσόμενος τη εξουσία τη του Θεού διαταγή ανθέστηκεν, οι δε ανθεστηκότες εαυτοίς κρίμα λήψονται και τιμωρίαν ατελεύτητον”, τους οπωσδήποτε δε φωραθέντας τοιούτους απατεώνας και δολίους και υποσπείροντας λόγους ανταρσίας η εντετυπωμένα έγγραφα, και άλλα κατά την πονηράν αυτών επίνοιαν εξωλέστατα βιβλιάρια, να φροντίζητε εις το να κρατώνται και να καθυποβάλλωνται εις ειρκτάς και φυλακάς, και να μένωσι περιωρισμένοι εν τηρήσει δημοσία και αμέσως να αναγγείλητε υμίν εν αληθείαις, δια κοινής ενυπογράφου αναφοράς, δηλοποιούντες το δράμα (= σύλληψη) των τοιούτων εξωλεστάτων, και τα ονόματα αυτών, δια να αναφέρωμεν και ημείς κατ’ οφειλήν απαραίτητον τοις πολυχρονίοις και ευμενεστάτοις υμών αυθένταις• έργον έχοντες μετά σπουδής και προσοχής μεγάλης, ίνα μη τις απατηθή εκ των τοιούτων, επειδή όσοι έφθασαν να δελεασθώσιν εξ αβουλίας η απροσεξίας περιέπεσον εις τα βάραθρα της απωλείας και έπαθον ου μόνον σωματικώς αλλά και ψυχικώς, και ουκ εστιν εκείνοις παρά Θεού ιλασμός και σωτηρία.

» Ο Κωνσταντινουπόλεως Νεόφυτος
και εν Χριστώ αδελφός.» (κ.λπ.)