Δευτέρα 31 Αυγούστου 2009

Αϊ Μάμας: Ας μην τον μάθουν οι γκλαμουράτοι και οι νεόπλουτοι…


Στις 2 Σεπτεμβρίου γιορτάζει η Χάρη του και αύριο παραμονή
πρωτοχρονιά για τους γεωργούς κατά τα παλαιά έθιμα
μετά τον Εσπερινό,
ο… Άγιος σας περιμένει να σας κεράσει καλό κρασί με όλα τα συνεπακόλουθα…

Στη μέση περίπου της διαδρομής Χώρας –Απόλλωνα, στην περιοχή Κάμπος Κωμιακής, στην άκρη του ομώνυμου όρμου, βρίσκεται το εκκλησάκι του Αϊ Μάμα.

Αν το εκκλησάκι αυτό, που χτίστηκε πρόσφατα από προσφορές πιστών της περιοχής δίπλα στα ερείπια του παλιού ναού, βρισκόταν σε ένα από τα λεγόμενα τουριστικά νησιά, θα ήταν σημείο αναφοράς και πόλος έλξης κάθε ματαιόδοξου που θα ήθελε φωτογραφία του τριτοτέταρτου γάμου του με φόντο το ηλιοβασίλεμα…

Όμως ο Άγιος, προστάτης των ζουλοπροβάτων, καλά κρατεί…

ΒΙΟΣ

Ο Άγιος Μάμας είναι άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας, ο οποίος έζησε στα μέσα του 3ου αιώνα (μ.Χ.) και μαρτύρησε επί Αυτοκράτορα Αυρηλιανού. Το όνομά του φέρουν σήμερα χωριά στην Ελλάδα , ενώ θεωρείται και ένας από τους μεγαλύτερους Αγίους στην Κύπρο και τη Σκύρο.
Η μνήμη του εορτάζεται στις 2 Σεπτεμβρίου.

Γεννήθηκε στην Παφλαγονία της Καππαδοκίας το 260 μ.Χ. από γονείς Χριστιανούς , οι οποίοι συνελήφθησαν για τη χριστιανική τους δράση και φυλακίστηκαν. Ο Άγιος γεννήθηκε στη φυλακή και επειδή οι γονείς του , ο Θεόδοτος και η Ρουφίνα, πέθαναν εκεί , ανέλαβε να τον μεγαλώσει κάποια γυναίκα που ονομαζόταν Αμμία Ματρώνα. Αυτή ήταν ευσεβής Χριστιανή και σε αυτήν οφείλεται το όνομα του Αγίου. Η παράδοση λέει ότι ο μικρός συνήθιζε να τη φωνάζει «μάμα».

Κατά την εφηβική του ηλικία ο Μάμας συνελήφθη από ειδωλολάτρες, που τον υπέβαλαν σε βασανιστήρια. Τελικά του κρέμασαν στο λαιμό ένα σιδερένιο ραβδί και τον έριξαν στο νερό για να πνιγεί. Κατά θαυματουργό τρόπο ο Άγιος επέζησε αλλά πιάστηκε ξανά από τους βασανιστές του και ρίχτηκε σε αναμμένη κάμινο. Και αυτήν τη φορά κατάφερε να βγει σώος. Όταν έριξαν επάνω του άγρια ζώα, τα τελευταία όχι μόνο δεν τον κατασπάραξαν αλλά ούτε και τον πείραξαν. Τελικά, οι εχθροί του αποφάσισαν να τον εκτελέσουν με τρίαινα. Το φονικό όργανο διαπέρασε τα σπλάγχνα του Αγίου, ο οποίος και παρέδωσε το Πνεύμα.

Σε ανάμνηση των παραπάνω και σύμφωνα με τα απελατικά δημώδη άσματα του Βυζαντίου την εικόνα του Αγίου Μάμα έφεραν τα απελατίκια (οι ράβδοι) που κρατούσαν οι απελάτες.
Σήμερα πολλοί ναοί στην Ελλάδα αλλά και στην Κύπρο είναι αφιερωμένοι στον Άγιο Μάμα. Η λατρεία του εξαπλώθηκε από την Καππαδοκία στη Χίο, στην Κωνσταντινούπολη αλλά και στη Μακεδονία. Στη Χαλκιδική, σε ένα από τα χωριά που έχουν το όνομά του, λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο μεγάλη εμποροπανήγυρη, στις αρχές Σεπτεμβρίου. Στους βυζαντινούς χρόνους ο Άγιος Μάμας ήταν ο προστάτης των Μαρδαϊτών στην Κύπρο. Οι τελευταίοι διέδωσαν τη λατρεία του έπειτα από τις αραβικές επιδρομές.

Λαογραφία

Ο Άγιος Μάμας στις ελληνικές δοξασίες φαίνεται να σχετίζεται με τους αρχαίους θεούς προστάτες των ποιμένων. Συγκεκριμένα στη Σκύρο, που ανθούσε άλλοτε η κτηνοτροφία, στην εορτή του Αγίου οι βοσκοί αφιέρωναν διάφορα σφάγια.
Στην εκκλησία του Αγίου που έκτισαν οι Σκυριανοί, κατά την τοπική παράδοση, σε σημείο που εμφανίσθηκε ο Άγιος σε κάποιον ποιμένα, κάθε χρόνο ανήμερα της μνήμης του κάνουν μεγάλο πανηγύρι με προσφορές και θυσίες αρνιών που τα σφάζουν κάτω από μια παρακείμενη καρυδιά και στη συνέχεια ακολουθεί το γλέντι.

Απολυτίκιο Αγίου

Ήχος α`
Παφλαγονίας το κλέος και μαρτύρων αγλάϊσμα,
φύλαξ και φρουρός των Κυπρίων, ανεδείχθης Μάμα μάρτυς ένδοξε.
Την θάλασσαν διήλθεν ώσπερ ζών, και ταύτης τρικυμίας χαλινών,
θαυμασίως λάρνακά σου, Μόρφου τη πόλει κατεστήριξας.
Διό εν τη μνήμη σου σοφέ, ευώδες μύρον βρύει εξ αυτής.
Δόξα τω Θεώ τω ενεργούντι δια σού πάσιν ιάματα.

1 σχόλιο:

Ανώνυμος είπε...

Έβαλες φίλε μου είδηση, της έδωσες σωστή διάσταση, μάθαμε και για τον Άγιο.
Μπράβο.
Αν είσαι αυτός που θέλω να είσαι 100 φορές ΜΠΡΑΒΟ