Οι αυτοκτονίες εργαζομένων στη Γαλλία

Ο καθηγητής της Νομικής Σχολής του πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Γρηγόρης Καλφέλης θίγει στα σημερινά ΝΕΑ ένα φαινόμενο νέο, εξοργιστικό και δηλωτικό των σύγχρονων εργασιακών σχέσεων, συνθηκών και τάσεων.


Αυτό που συμβαίνει στον πρώην κρατικό τηλεπικοινωνιακό οργανισμό της Γαλλίας France Τelecom-γράφει- είναι από ανθρώπινη άποψη απαράδεκτο και στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα, όχι μόνο στη συντηρητική κυβέρνηση του Νικολά Σαρκοζί αλλά και στις πολιτικές εξουσίες όλου του κόσμου, και επομένως και στην καινούργια ελληνική κυβέρνηση, γιατί όταν οι άνθρωποι στρεσάρονται στον εργασιακό χώρο οδηγούνται κάποιες φορές στην απελπισία και τον θάνατο!
Γιατί τα λέω όλα αυτά; Γιατί όλοι γνωρίζαμε μέχρι τώρα από τον Αλμπέρ Καμύ και από το βιβλίο του για τον «Μύθο του Σισύφου», ότι η αυτοκτονία ήταν το μόνο σοβαρό φιλοσοφικό πρόβλημα.

Σήμερα η αυτοκτονία φαίνεται να συνιστά και ένα πρόβλημα εταιρικής διαχείρισης, γιατί από τις αρχές του 2008 αυτοκτόνησαν στην ιδιωτικοποιημένη France Τelecom 25 εργαζόμενοι, γεγονός που φέρνει στην παγκόσμια ημερήσια διάταξη ένα φοβερό πρόβλημα, πώς δηλαδή πρέπει να είναι η ζωή μέσα σε μια σύγχρονη εταιρεία.

Ο τραγικός επίλογος αυτής της απίστευτης σειράς των αυτοκτονιών γράφτηκε στις 15 Οκτωβρίου 2009, όταν δηλαδή απαγχονίστηκε μέσα στο σπίτι του ένας 48χρονος μηχανικός!

Είχε προηγηθεί ο θάνατος μιας άλλης εργαζόμενης που είχε πηδήξει από τον τέταρτο όροφο των γραφείων της διοίκησης, γιατί δεν άντεχε μια ακόμη μετακίνηση μέσα στην εταιρεία και αφού προηγουμένως είχε ειδοποιήσει με e-mail τον πατέρα της ότι θα αφαιρέσει τη ζωή της («Εconomist», «Ηating what you do», 8/10/2009)!


Όμως που οφείλονται όλα αυτά τα παρανοϊκά γεγονότα; Οι συνδικαλιστές μιλάνε για τη «διοίκηση του τρόμου» (management par le terreur) που είχε επιβληθεί από την ηγετική ελίτ της France Τelecom στο πλαίσιο της αγχώδους και παράλογης προσπάθειας για να μετατραπεί ταχύτατα σε μια- δήθεν- ανταγωνιστική εταιρεία (αφού υπό την κρατική της υπόσταση ήταν υπερχρεωμένη).


Έτσι, όλοι οι υπάλληλοι ακολουθούσαν μια αναγκαστική κινητικότητα και ήταν υποχρεωμένοι- κάθε τρία χρόνια- να μετατίθενται από μία γεωγραφική περιοχή σε άλλη! Επίσης τεχνικοί και μηχανικοί με συγκεκριμένη τεχνογνωσία μεταφέρονταν σε άλλες εμπορικές θέσεις για τις οποίες δεν είχαν εκπαιδευθεί (όπως πώληση «πακέτων» κινητής τηλεφωνίας)!


Επίσης ασκούνταν συνεχείς πιέσεις για τη μείωση του παλιού προσωπικού, ενώ το καινούργιο προσωπικό προσλαμβανόταν κάτω από εντελώς ελαστικοποιημένο εργασιακό καθεστώς, που θύμιζε ειρωνικά - όπως λέει ο «Εconomist»- την παλιά αντίστοιχη λογική της Μicrosoft, δηλαδή ότι μπορείς να δουλέψεις όποια ώρα θέλεις μέσα στη 18ωρη βάρδια σου!


Όλα αυτά, όπως λέει επιτυχημένα και ο Γάλλος δημοσιογράφος Ιvan Roy, αποτυπώνουν ανάγλυφα το βάρβαρο πέρασμα από μια κουλτούρα δημόσιας υπηρεσίας σε μια εταιρική μηχανή, που ενδιαφέρεται μόνο για το κέρδος και το χρήμα («Οn est passι d΄ une culture de service public α une machine α cash», Le Μonde, 1/10/2009).


Κατά συνέπεια η αφάνταστη αγωνία και το υπαρξιακό στρες για το μέλλον, όπως και η ταπείνωση από μια αυταρχική διοίκηση, οδήγησαν αρκετούς από τους Γάλλους εργαζόμενους στην αυτοκτονία!


Όλες αυτές οι δυσάρεστες καταγραφές προσδιορίζουν επώδυνα ότι οι ιδιωτικές εταιρείες ασκούν πολλές φορές τεράστια επίδραση στην ιδιωτική ζωή του ατόμου και γίνονται ολοκληρωτικοί θεσμοί, οι οποίοι θυμίζουν άλλες αποκρουστικές εκφάνσεις παρόμοιων θεσμών, όπως είναι ο στρατός (Jeremy Rifkin, «Το τέλος της εργασίας και το μέλλον της»).


Υπ΄ αυτή την έννοια τα τραγικά γεγονότα της France Τelecom πρέπει να τα μελετήσει σοβαρά και η νεοεκλεγείσα ελληνική κυβέρνηση, γιατί μπορεί να μην έχουμε- ευτυχώς- αυτοκτονίες, αλλά η αποβιομηχάνιση και η ανεργία αυξάνονται ραγδαία και στην Ελλάδα και μαζί αυξάνεται και η αγωνία πολλών ανθρώπων για το μέλλον τους! Πέρυσι λ.χ. έκλεισε η Siemens στη Θεσσαλονίκη και απολύθηκε εξειδικευμένο προσωπικό (πενηντάρηδες) με ανοικτά δάνεια και άλλες υποχρεώσεις και κανείς δεν ενδιαφέρθηκε σοβαρά για αυτούς τους ανθρώπους!


Ποιο είναι το συμπέρασμα; Οι αυτοκτονίες των εργαζομένων στη France Τelecom πρέπει να μελετηθούν σοβαρά, γιατί καταδεικνύουν που μπορεί να οδηγήσει η εργασιακή ανασφάλεια και οι βάρβαρες μέθοδοι για τον εξορθολογισμό και την ιδιωτικοποίηση των παλιών δημόσιων επιχειρήσεων!