Σημαντικές ειδήσεις από το Συνέδριο για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας στη Μήλο
Στόχος του Συνεδρίου, που οργανώθηκε από το Ενεργειακό Γραφείο Ίου-Αιγαίου ήταν η επισήμανση των κρίσιμων ζητημάτων για τη διείσδυση των ΑΠΕ & ΕΞΕ στα νησιά, η δρομολόγηση διαδικασιών για το ξεπέρασμα των εμποδίων, η παρουσίαση των επιτυχημένων εφαρμογών στους «όχι απόλυτα εμπορικούς» τομείς της καινοτομίας (υδρογόνο, αντλησιοταμίευση, αφαλάτωση με ΑΠΕ κτλ.), η εξαγωγή συμπερασμάτων για τον ελληνικό χώρο, η παρουσίαση – ανακεφαλαίωση των χρηματοδοτικών, κοινωνικών, περιβαλλοντικών προϋποθέσεων και τέλος η διεθνής συνεργασία και το «σύμφωνο των Δημάρχων».
Όπως τόνισε ο επικεφαλής του Ενεργειακού Γραφείου κ. Ηλίας Ευθυμιόπουλος, τα νησιά του Αιγαίου μπορούν να μπουν στην πρωτοπορία της προσπάθειας για την «Πράσινη Ανάπτυξη». Προϋπόθεση γι αυτό είναι η κυβερνητική στήριξη και η συναίνεση – συμμετοχή των αυτοδιοικητικών οργανισμών. Το Δίκτυο Αειφόρων Νήσων ΔΑΦΝΗ παρέχει ήδη το κατάλληλο πλαίσιο.
Το μικρό νησί UTSIRA στη Νορβηγία με 250 μόνο μόνιμους κατοίκους, είναι σήμερα στην πρωτοπορία της τεχνολογίας για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Έχει εγκαταστήσει το πρώτο σύστημα παραγωγής υδρογόνου για την παροχή ενέργειας στα σπίτια μέσω κυψελών καυσίμου, έχει ξεκινήσει την κατασκευή ενός μεγάλου αιολικού πάρκου 50MW μέσα στη θάλασσα και πρόσφατα εγκαινίασε την πρώτη πλωτή ανεμογεννήτρια εμπορικού μεγέθους.
Ο Δήμαρχος του νησιού κ. Γιάρλε Νίλσεν ήταν σαφής και κατηγορηματικός: κάνουμε το χρέος μας προς τις επόμενες γενιές, προστατεύουμε το κλίμα και δημιουργούμε την νέα αγορά της πράσινης ενέργειας.
Λίγο πιο πέρα, στο Γκότλαντ της Σουηδίας, ο εκπρόσωπος της δημοτικής αρχής Μπέρτιλ Κλίντμπομ μας μετέφερε στον νέο κόσμο των ήπιων και καινοτόμων λύσεων στον τομέα των μεταφορών. Στο μεγάλο αυτό νησί των 60.000 κατοίκων, ο στόχος για το 2020 είναι το 50% των καυσίμων στα αυτοκίνητα να προέρχεται από βιοαέριο. Το βιοαέριο ήδη παράγεται στις πρώτες μονάδες από τα οικιακά οργανικά απορρίμματα και τα απόβλητα των πτηνοτροφείων που αποτελούν σημαντική δραστηριότητα στο νησί.
Όπως τόνισε όμως ο εισηγητής, το υδρογόνο είναι η επόμενη λύση είτε σε μίγμα με το βιοαέριο (πράγμα που γίνεται χωρίς μετατροπές στους σημερινούς κινητήρες ντίζελ) είτε καθαρό στους κινητήρες νέας γενιάς. Παρουσίασε μάλιστα και ένα πρωτότυπο σκάφος υδρογόνου που σύντομα θα κυκλοφορήσει στο εμπόριο. Το υδρογόνο παράγεται από το ηλεκτρικό ρεύμα που παράγουν οι ανεμογεννήτριες και είναι το προσφορότερο μέσον για την αποθήκευση μιας «στοχαστικής» μορφής ενέργειας όπως είναι ο άνεμος ή για την αξιοποίηση της πλεονάζουσας ενέργειας των αιολικών πάρκων.
Στον χώρο του Αιγαίου, η διασύνδεση των νησιών με την ηπειρωτική Ελλάδα, κυριάρχησε στις συζητήσεις μέσα και έξω από τον συνεδριακό χώρο «Γεώργιος Ηλιόπουλος» που φιλοξένησε τις εκδηλώσεις. Ο αντιπρόεδρος της ΔΕΗ και καθηγητής στο ΕΜΠ κ. Νίκος Χατζηαργυρίου, ανακοίνωσε πως η διασύνδεση μέρους των Κυκλάδων (Άνδρος και Παροναξία) μπορεί να θεωρηθεί δεδομένη και το έργο με κόστος 350 εκ. € θα είναι έτοιμο σε 3 χρόνια. Η διασύνδεση θα διασφαλίσει την ποιότητα και την ποσότητα του ρεύματος στα νησιά, αλλά και θα επιτρέψει στις ΑΠΕ θα έχουν μεγαλύτερη διείσδυση από τα σημερινά επίπεδα (μικρό ποσοστό λόγω ανεπάρκειας των τοπικών δικτύων).
Η Μήλος, το νησί που φιλοξένησε το συνέδριο, είναι γνωστό και ως νησί της γεωθερμίας. Μιας πηγής ενέργειας που, αν και διαπιστωμένη εδώ και δεκαετίες, δεν έχει αξιοποιηθεί λόγω της αντίθεσης μεγάλου μέρους των κατοίκων. Εκτός όμως από των γεωθερμία των υψηλών θερμοκρασιών που είναι κατάλληλη για ηλεκτροπαραγωγή, οι χαμηλές θερμοκρασίες από διάσπαρτες γεωθερμικές πηγές των 50-150 C μπορούν κάλλιστα να τροφοδοτήσουν με ενέργεια μια σειρά από θερμικές χρήσεις στο οικιακό και το βιομηχανικό τομέα, μπορούν να θερμάνουν θερμοκήπια, μπορούν να συνδεθούν με μονάδες αφαλάτωσης, μπορούν να συμβάλουν στην ηλεκτροπαραγωγή (με μηχανές Rankin) μπορούν να συμβάλουν ακόμα και στην παραγωγή υδρογόνου.
Όπως σημείωσε ο εκ των εισηγητών του συνεδρίου και στέλεχος του ΚΑΠΕ κ. Κώστας Καρύτσας, η γεωθερμία των χαμηλών θερμοκρασιών μπορεί στη χώρα μας να γίνει με μικρού βάθους γεωτρήσεις (100-150μ) να έχει μικρό κόστος, και μεγάλης κλίμακας εφαρμογές όπως η τηλεθέρμανση και τηλεψύξη των κτιρίων. Ήδη μια τέτοια εγκατάσταση (για μεγάλα δημοτικά κτίρια) πρόκειται να λειτουργήσει τον αυτό το χειμώνα , στον Πολυχνίτο της Λέσβου και να θέσει τις βάσεις για αντίστοιχες εφαρμογές και σε άλλες νησιωτικές ή και ηπειρωτικές περιοχές με αστικά χαρακτηριστικά και σημαντικές ανάγκες (να σημειωθεί ότι το κόστος είναι πολύ χαμηλότερο απ ότι με τη χρήση συμβατικών καυσίμων).
Η περιβαλλοντική διάσταση της ανάπτυξης των ΑΠΕ, ήταν μια από τις κύριες ενότητες στο συνέδριο. Μέσα από τις πολύ ενδιαφέρουσες τοποθετήσεις όπως του κ. Κώστα Μενουδάκου, προέδρου του Ε΄ Τμήματος του ΣτΕ ή του κ. Φώτη Παπούλια της Γ.Δ. Περιβάλλοντος της ΕΕ, η συζήτηση συνοψίστηκε στο σλόγκαν «αν θα πρέπει να προστατεύσουμε το περιβάλλον από τις ανεμογεννήτριες ή να προστατεύσουμε το περιβάλλον με τις ανεμογεννήτριες». Φυσικά, οι ένθεν και ένθεν τοποθετήσεις είχαν να κάνουν κυρίως με την διατήρηση του νησιωτικού τοπίου από τη μια μεριά, και την ανάγκη για συμβολή και των τοπικών κοινοτήτων στη μεγάλη μάχη για τη μείωση των εκπομπών και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Το Συνέδριο, που συγκέντρωσε μεγάλο αριθμό δημάρχων και ενδιαφερομένων από το χώρο του Αιγαίου, αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα λόγω της Ελληνικής συμμετοχής στο «Σύμφωνο των Δημάρχων» και της συνεργασίας των νησιωτικών δικτύων της ΕΕ, ενόψει μάλιστα των σημαντικών χρηματοδοτικών μέσων που έχει δρομολογήσει η Επιτροπή για την υποστήριξη των αειφορικών δράσεων στα νησιά. Ήδη ξεκίνησε το πρόγραμμα ISLE PACT ύψους 3,5 εκ.€, ενώ το πρόγραμμα ELENA για την υποστήριξη των δήμων με προϋπολογισμό 15 εκ.€, θα αναγγελθεί άμεσα, και ίσως εντός του Συνεδρίου. Να σημειώσουμε την παρουσία σημαντικών στελεχών της Επιτροπής όπως η Βασιλεία Αργυράκη από το πρόγραμμα «Εφυής Ενέργεια», η Virginia Bombelli από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ερευνών JRC, και ο Alessandro Boschi της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
Το νέο υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής εκπροσωπήθηκε από τον Γ.Διευθυντή Διεθνών Προγραμμάτων κ. Χαράλαμπο Πίππο, που υποσχέθηκε ενεργοποίηση των εργαλείων και των πόρων για την προώθηση της πράσινης ανάπτυξης στο νησιωτικό χώρο και κυρίως των δυνατοτήτων που προσφέρει το Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Να σημειωθεί ότι όπως ανακοίνωσε ο εκπρόσωπος της Γ.Δ. Ενέργειας και Μεταφορών της Επιτροπής κ. Pedro Ballesteros, το 4% των πόρων του νέου ΕΣΠΑ θα πρέπει να διατεθεί για έργα και δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας στο τομέα της κατοικίας. Τα χρήματα είναι πάρα πολλά, αλλά κινδυνεύουν να χαθούν αν το κράτος δεν δεσμεύσει πάραυτα τους αντίστοιχους πόρους για την ίδια συμμετοχή (25%)!
Παράλληλα με το συνέδριο (23, 24 και 25 Οτωβρίου) άρχισε τις εργασίες της και η Ενεργειακή Ακαδημία, ένα διαρκές πρόγραμμα επιμόρφωσης για στελέχη των τοπικών κοινωνιών με στόχο τη δημιουργία των προϋποθέσεων για μια πραγματική πράσινη ανάπτυξη στο Αιγαίο.
Με τη συμμετοχή 30 ατόμων από διάφορα νησιά, το πρόγραμμα αυτό επιμόρφωσης έθεσε τις βάσεις για την εξειδίκευση σε θέματα ενεργειακού σχεδιασμού, επιλογής των κατάλληλων τεχνολογιών, λήψης αποφάσεων, αναζήτησης χρηματοδοτικών μέσων και συμμετοχής των ΟΤΑ σε νέες ενεργειακές επενδύσεις. Η Ενεργειακή Ακαδημία θα συνεχίσει τις εργασίες της με τη μορφή της εξ αποστάσεως εκπαίδευση (e-learning) αξιοποιώντας τις δυνατότητες που προσφέρει το διαδίκτυο και οι πλατφόρμες διαδραστικού διαλόγου. Την όλη προσπάθεια συντονίζει από πλευράς του ΕΜΠ που συνεργάζεται στο πρόγραμμα, ο καθηγητής κ. Διονύσης Ασημακόπουλος.
http://www.e-aftodioikisi.gr/default.aspx?pageid=2318
Στόχος του Συνεδρίου, που οργανώθηκε από το Ενεργειακό Γραφείο Ίου-Αιγαίου ήταν η επισήμανση των κρίσιμων ζητημάτων για τη διείσδυση των ΑΠΕ & ΕΞΕ στα νησιά, η δρομολόγηση διαδικασιών για το ξεπέρασμα των εμποδίων, η παρουσίαση των επιτυχημένων εφαρμογών στους «όχι απόλυτα εμπορικούς» τομείς της καινοτομίας (υδρογόνο, αντλησιοταμίευση, αφαλάτωση με ΑΠΕ κτλ.), η εξαγωγή συμπερασμάτων για τον ελληνικό χώρο, η παρουσίαση – ανακεφαλαίωση των χρηματοδοτικών, κοινωνικών, περιβαλλοντικών προϋποθέσεων και τέλος η διεθνής συνεργασία και το «σύμφωνο των Δημάρχων».
Όπως τόνισε ο επικεφαλής του Ενεργειακού Γραφείου κ. Ηλίας Ευθυμιόπουλος, τα νησιά του Αιγαίου μπορούν να μπουν στην πρωτοπορία της προσπάθειας για την «Πράσινη Ανάπτυξη». Προϋπόθεση γι αυτό είναι η κυβερνητική στήριξη και η συναίνεση – συμμετοχή των αυτοδιοικητικών οργανισμών. Το Δίκτυο Αειφόρων Νήσων ΔΑΦΝΗ παρέχει ήδη το κατάλληλο πλαίσιο.
Το μικρό νησί UTSIRA στη Νορβηγία με 250 μόνο μόνιμους κατοίκους, είναι σήμερα στην πρωτοπορία της τεχνολογίας για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ). Έχει εγκαταστήσει το πρώτο σύστημα παραγωγής υδρογόνου για την παροχή ενέργειας στα σπίτια μέσω κυψελών καυσίμου, έχει ξεκινήσει την κατασκευή ενός μεγάλου αιολικού πάρκου 50MW μέσα στη θάλασσα και πρόσφατα εγκαινίασε την πρώτη πλωτή ανεμογεννήτρια εμπορικού μεγέθους.
Ο Δήμαρχος του νησιού κ. Γιάρλε Νίλσεν ήταν σαφής και κατηγορηματικός: κάνουμε το χρέος μας προς τις επόμενες γενιές, προστατεύουμε το κλίμα και δημιουργούμε την νέα αγορά της πράσινης ενέργειας.
Λίγο πιο πέρα, στο Γκότλαντ της Σουηδίας, ο εκπρόσωπος της δημοτικής αρχής Μπέρτιλ Κλίντμπομ μας μετέφερε στον νέο κόσμο των ήπιων και καινοτόμων λύσεων στον τομέα των μεταφορών. Στο μεγάλο αυτό νησί των 60.000 κατοίκων, ο στόχος για το 2020 είναι το 50% των καυσίμων στα αυτοκίνητα να προέρχεται από βιοαέριο. Το βιοαέριο ήδη παράγεται στις πρώτες μονάδες από τα οικιακά οργανικά απορρίμματα και τα απόβλητα των πτηνοτροφείων που αποτελούν σημαντική δραστηριότητα στο νησί.
Όπως τόνισε όμως ο εισηγητής, το υδρογόνο είναι η επόμενη λύση είτε σε μίγμα με το βιοαέριο (πράγμα που γίνεται χωρίς μετατροπές στους σημερινούς κινητήρες ντίζελ) είτε καθαρό στους κινητήρες νέας γενιάς. Παρουσίασε μάλιστα και ένα πρωτότυπο σκάφος υδρογόνου που σύντομα θα κυκλοφορήσει στο εμπόριο. Το υδρογόνο παράγεται από το ηλεκτρικό ρεύμα που παράγουν οι ανεμογεννήτριες και είναι το προσφορότερο μέσον για την αποθήκευση μιας «στοχαστικής» μορφής ενέργειας όπως είναι ο άνεμος ή για την αξιοποίηση της πλεονάζουσας ενέργειας των αιολικών πάρκων.
Στον χώρο του Αιγαίου, η διασύνδεση των νησιών με την ηπειρωτική Ελλάδα, κυριάρχησε στις συζητήσεις μέσα και έξω από τον συνεδριακό χώρο «Γεώργιος Ηλιόπουλος» που φιλοξένησε τις εκδηλώσεις. Ο αντιπρόεδρος της ΔΕΗ και καθηγητής στο ΕΜΠ κ. Νίκος Χατζηαργυρίου, ανακοίνωσε πως η διασύνδεση μέρους των Κυκλάδων (Άνδρος και Παροναξία) μπορεί να θεωρηθεί δεδομένη και το έργο με κόστος 350 εκ. € θα είναι έτοιμο σε 3 χρόνια. Η διασύνδεση θα διασφαλίσει την ποιότητα και την ποσότητα του ρεύματος στα νησιά, αλλά και θα επιτρέψει στις ΑΠΕ θα έχουν μεγαλύτερη διείσδυση από τα σημερινά επίπεδα (μικρό ποσοστό λόγω ανεπάρκειας των τοπικών δικτύων).
Η Μήλος, το νησί που φιλοξένησε το συνέδριο, είναι γνωστό και ως νησί της γεωθερμίας. Μιας πηγής ενέργειας που, αν και διαπιστωμένη εδώ και δεκαετίες, δεν έχει αξιοποιηθεί λόγω της αντίθεσης μεγάλου μέρους των κατοίκων. Εκτός όμως από των γεωθερμία των υψηλών θερμοκρασιών που είναι κατάλληλη για ηλεκτροπαραγωγή, οι χαμηλές θερμοκρασίες από διάσπαρτες γεωθερμικές πηγές των 50-150 C μπορούν κάλλιστα να τροφοδοτήσουν με ενέργεια μια σειρά από θερμικές χρήσεις στο οικιακό και το βιομηχανικό τομέα, μπορούν να θερμάνουν θερμοκήπια, μπορούν να συνδεθούν με μονάδες αφαλάτωσης, μπορούν να συμβάλουν στην ηλεκτροπαραγωγή (με μηχανές Rankin) μπορούν να συμβάλουν ακόμα και στην παραγωγή υδρογόνου.
Όπως σημείωσε ο εκ των εισηγητών του συνεδρίου και στέλεχος του ΚΑΠΕ κ. Κώστας Καρύτσας, η γεωθερμία των χαμηλών θερμοκρασιών μπορεί στη χώρα μας να γίνει με μικρού βάθους γεωτρήσεις (100-150μ) να έχει μικρό κόστος, και μεγάλης κλίμακας εφαρμογές όπως η τηλεθέρμανση και τηλεψύξη των κτιρίων. Ήδη μια τέτοια εγκατάσταση (για μεγάλα δημοτικά κτίρια) πρόκειται να λειτουργήσει τον αυτό το χειμώνα , στον Πολυχνίτο της Λέσβου και να θέσει τις βάσεις για αντίστοιχες εφαρμογές και σε άλλες νησιωτικές ή και ηπειρωτικές περιοχές με αστικά χαρακτηριστικά και σημαντικές ανάγκες (να σημειωθεί ότι το κόστος είναι πολύ χαμηλότερο απ ότι με τη χρήση συμβατικών καυσίμων).
Η περιβαλλοντική διάσταση της ανάπτυξης των ΑΠΕ, ήταν μια από τις κύριες ενότητες στο συνέδριο. Μέσα από τις πολύ ενδιαφέρουσες τοποθετήσεις όπως του κ. Κώστα Μενουδάκου, προέδρου του Ε΄ Τμήματος του ΣτΕ ή του κ. Φώτη Παπούλια της Γ.Δ. Περιβάλλοντος της ΕΕ, η συζήτηση συνοψίστηκε στο σλόγκαν «αν θα πρέπει να προστατεύσουμε το περιβάλλον από τις ανεμογεννήτριες ή να προστατεύσουμε το περιβάλλον με τις ανεμογεννήτριες». Φυσικά, οι ένθεν και ένθεν τοποθετήσεις είχαν να κάνουν κυρίως με την διατήρηση του νησιωτικού τοπίου από τη μια μεριά, και την ανάγκη για συμβολή και των τοπικών κοινοτήτων στη μεγάλη μάχη για τη μείωση των εκπομπών και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Το Συνέδριο, που συγκέντρωσε μεγάλο αριθμό δημάρχων και ενδιαφερομένων από το χώρο του Αιγαίου, αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα λόγω της Ελληνικής συμμετοχής στο «Σύμφωνο των Δημάρχων» και της συνεργασίας των νησιωτικών δικτύων της ΕΕ, ενόψει μάλιστα των σημαντικών χρηματοδοτικών μέσων που έχει δρομολογήσει η Επιτροπή για την υποστήριξη των αειφορικών δράσεων στα νησιά. Ήδη ξεκίνησε το πρόγραμμα ISLE PACT ύψους 3,5 εκ.€, ενώ το πρόγραμμα ELENA για την υποστήριξη των δήμων με προϋπολογισμό 15 εκ.€, θα αναγγελθεί άμεσα, και ίσως εντός του Συνεδρίου. Να σημειώσουμε την παρουσία σημαντικών στελεχών της Επιτροπής όπως η Βασιλεία Αργυράκη από το πρόγραμμα «Εφυής Ενέργεια», η Virginia Bombelli από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ερευνών JRC, και ο Alessandro Boschi της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
Το νέο υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής εκπροσωπήθηκε από τον Γ.Διευθυντή Διεθνών Προγραμμάτων κ. Χαράλαμπο Πίππο, που υποσχέθηκε ενεργοποίηση των εργαλείων και των πόρων για την προώθηση της πράσινης ανάπτυξης στο νησιωτικό χώρο και κυρίως των δυνατοτήτων που προσφέρει το Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης. Να σημειωθεί ότι όπως ανακοίνωσε ο εκπρόσωπος της Γ.Δ. Ενέργειας και Μεταφορών της Επιτροπής κ. Pedro Ballesteros, το 4% των πόρων του νέου ΕΣΠΑ θα πρέπει να διατεθεί για έργα και δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας στο τομέα της κατοικίας. Τα χρήματα είναι πάρα πολλά, αλλά κινδυνεύουν να χαθούν αν το κράτος δεν δεσμεύσει πάραυτα τους αντίστοιχους πόρους για την ίδια συμμετοχή (25%)!
Παράλληλα με το συνέδριο (23, 24 και 25 Οτωβρίου) άρχισε τις εργασίες της και η Ενεργειακή Ακαδημία, ένα διαρκές πρόγραμμα επιμόρφωσης για στελέχη των τοπικών κοινωνιών με στόχο τη δημιουργία των προϋποθέσεων για μια πραγματική πράσινη ανάπτυξη στο Αιγαίο.
Με τη συμμετοχή 30 ατόμων από διάφορα νησιά, το πρόγραμμα αυτό επιμόρφωσης έθεσε τις βάσεις για την εξειδίκευση σε θέματα ενεργειακού σχεδιασμού, επιλογής των κατάλληλων τεχνολογιών, λήψης αποφάσεων, αναζήτησης χρηματοδοτικών μέσων και συμμετοχής των ΟΤΑ σε νέες ενεργειακές επενδύσεις. Η Ενεργειακή Ακαδημία θα συνεχίσει τις εργασίες της με τη μορφή της εξ αποστάσεως εκπαίδευση (e-learning) αξιοποιώντας τις δυνατότητες που προσφέρει το διαδίκτυο και οι πλατφόρμες διαδραστικού διαλόγου. Την όλη προσπάθεια συντονίζει από πλευράς του ΕΜΠ που συνεργάζεται στο πρόγραμμα, ο καθηγητής κ. Διονύσης Ασημακόπουλος.
http://www.e-aftodioikisi.gr/default.aspx?pageid=2318
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου