Καλό και άγιο το λάδι αλλά…

…ανεξίτηλα τα ίχνη ρύπανσης των ελαιοτριβείων

Καθώς πλησιάζει η συγκομιδή της ελιάς και στη Νάξο έχει επισημανθεί στο παρελθόν μόλυνση από απόβλητα ελαιοτριβείων, καλό είναι να έχουμε υπόψη μας την άποψη της επιστήμης, όπως αποτυπώθηκε στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ:

Περισσότεροι από τέσσερα εκατομμύρια τόνοι τοξικών υγρών και στερεών αποβλήτων παράγονται ετησίως από τα περίπου 3.000 ελαιοτριβεία της χώρας, σύμφωνα με στοιχεία του Εργαστηρίου Τεχνολογίας Περιβάλλοντος και Καθαρής Τεχνολογίας της Σχολής Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ).


Καταλήγουν ανεπεξέργαστα στο περιβάλλον, καταστρέφοντας τα οικοσυστήματα και αφήνοντας ανεξίτηλα ίχνη σε εδάφη, νερά, έμβιους οργανισμούς και κατ’ επέκταση στην τροφική αλυσίδα.

Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα έντονο και απειλεί την ίδια την ελαιοπαραγωγή της χώρας που αποτελεί το 15% της παγκόσμιας παραγωγής. Η Ε.Ε. πιέζει για περιορισμό της ρύπανσης των ελαιουργείων, και σύμφωνα με τις επιταγές της, όσες επιχειρήσεις δεν συμμορφωθούν θα κλείσουν στο τέλος του έτους.

Μεγάλο κόστος

Δυστυχώς, όπως εξηγεί στην «Κ» ο διευθυντής του Εργαστηρίου, καθηγητής Απόστολος Βλυσίδης, για κάθε τόνο ελιάς, προκύπτουν περίπου 1,6 τόνοι υγρά απόβλητα και 0,6 τόνοι στερεά (πυρήνα και φύλλα), με τη μέση δυναμικότητα κάθε ελληνικού ελαιοτριβείου να ανέρχεται στους χίλιους τόνους ελαιολάδου ετησίως. Ωστόσο, οι κλασικές αντιρρυπαντικές τεχνολογίες είναι ακριβές, ενώ τα ελληνικά ελαιοτριβεία, οικογενειακές επιχειρήσεις ως επί το πλείστον, δεν μπορούν να επωμισθούν το κόστος.

Μια οικονομικά και περιβαλλοντικά βιώσιμη λύση, που μπορεί να συνεισφέρει στη βιολογική γεωργία, αποτελεί η τεχνολογία που αναπτύχθηκε στο Εργαστήριο του ΕΜΠ και την οποία παρουσίασε ο κ. Βλυσίδης στη 16η πανελλαδική γιορτή Οικολογικής Γεωργίας και Χειροτεχνίας στα Μουδανιά.

Πρόκειται για μικρές βιομηχανικές μονάδες που συμπληρώνουν τις εγκαταστάσεις των ελαιοτριβείων και επιτελούν την αποτοξικοποίηση των υγρών αποβλήτων και στη συνέχεια την κομποστοποίησή τους μαζί με τα στερεά απόβλητα, ώστε να επαναχρησιμοποιηθούν στη βιολογική καλλιέργεια της ελιάς αλλά και άλλων αγροτικών προϊόντων, με τη μορφή ενός πλούσιου βιολογικού λιπάσματος. Ετσι, τονίζει ο ίδιος, «δεν απομένει κανένα υπόλειμμα, παράγεται ένα πλούσιο εδαφοβελτιωτικό λίπασμα, ενώ η καλλιέργεια της ελιάς γίνεται αειφόρος καθώς προσανατολίζεται στη βιολογική γεωργία».

Μέχρι σήμερα, κατά τον κ. Βλυσίδη, η νέα τεχνολογία έχει δοκιμαστεί σε τέσσερις πιλοτικές μονάδες που εγκαταστάθηκαν σε ελαιουργεία της Κρήτης και της Λευκωσίας καθώς και στο ίδιο το ΕΜΠ, ενώ κατά τη φετινή χρονιά εφαρμόστηκε κανονικά σε ελαιοτριβεία στο Βαμβακόπουλο Χανίων, στα Μάλια Ηρακλείου, στα Κουτσουρά Λασιθίου και στο Καταστάρι Ζακύνθου.

Θετικά αποτελέσματα

Το ίδιο το βιο-λίπασμα, σημείωσε ο κ. Βλυσίδης, μελετήθηκε σε συνεργασία με το Εθνικό Ιδρυμα Αγροτικών Ερευνών (ΕΘΙΑΓΕ) και δοκιμάστηκε στην καλλιέργεια της ελιάς αλλά και σε αμπέλια, εσπεριδοειδή, πατάτες και αρωματικά φυτά με πολύ καλά αποτελέσματα, ενώ σήμερα δοκιμάζεται και στα σπαράγγια.

Η φετινή παραγωγή, εξάλλου, ανήλθε σε 4.000 τόνους βιο-λιπάσματος, ενώ, κατά τον κ. Βλυσίδη, του χρόνου αναμένεται να υιοθετήσουν την τεχνολογία πέντε επιπλέον ελαιοτριβεία και ήδη υπάρχει ενδιαφέρον από πολλά να ενταχθούν στο δίκτυο διάθεσης του βιο-λιπάσματος που σταδιακά θα μετασχηματιστεί σε συνεταιρισμό.