Δευτέρα 9 Νοεμβρίου 2009

Σκάει η βόμβα του ασφαλιστικού


ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ ΓΣΕΕ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΕΙ ΟΤΙ ΣΕ 4 ΧΡΟΝΙΑ ΤΑ ΤΑΜΕΙΑ ΔΕΝ ΘΑ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΠΛΗΡΩΣΟΥΝ ΤΙΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ

ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ της σημερινής κυβέρνησης θα σκάσει σύντομα, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, η βόμβα του ασφαλιστικού.

Ερευνα που βρίσκεται σε φάση ολοκλήρωσης -αλλά τα πρώτα ευρήματα της οποίας είναι γνωστά στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης- αποδεικνύει ότι θα είναι αδύνατον σε περίπου 4 χρόνια από σήμερα να πληρωθούν οι συντάξεις, χωρίς να υπάρξει πλήρης εκτροχιασμός των δημοσιονομικών μεγεθών.

Η έρευνα επιβεβαιώνει στοιχεία της Κομισιόν που θα παρουσιαστούν την Τρίτη στη Σύνοδο των υπουργών Οικονομίας και θα χαρακτηρίζουν την Ελλάδα ως τη χώρα με το οξύτερο ασφαλιστικό πρόβλημα στην Ε.Ε. Ηδη, βασισμένη στα δικά της στοιχεία, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά αλλαγές στο ασφαλιστικό, τις οποίες τώρα βάζει στην ατζέντα της και η κυβέρνηση, εγκαινιάζοντας το διάλογο για το ασφαλιστικό.

Το αδιέξοδο του ασφαλιστικού αναμένεται να αποτυπωθεί στο τέλος Νοεμβρίου μέσα από την έρευνα που ετοιμάζει το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ. Τα πρώτα ευρήματα είναι πολύ ανησυχητικά:

*Αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, την επόμενη τετραετία, τα ασφαλιστικά ταμεία θα βρεθούν σε αδυναμία ακόμη και για την πληρωμή των συντάξεων. Οι τεχνοκράτες ονομάζουν αυτό το σημείο «Ετος μηδέν» για το ασφαλιστικό. Σε αυτό το έτος, αρχίζουν ν' αυξάνονται με τέτοιο ρυθμό οι δαπάνες των ταμείων, ώστε ο κρατικός προϋπολογισμός να είναι αδύνατον (λόγω υψηλού ελλείμματος και χρέους) να τις καλύψει.

Σύμφωνα με τις διαθέσιμες πληροφορίες, το σύστημα έχει λιγότερα από 3-4 χρόνια ζωής μέχρι να εξαντλήσει τα αποθεματικά του. «Για κάποια ταμεία, η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη», παραδέχεται αρμόδια κυβερνητική πηγή, η οποία έχει λάβει γνώση των πρώτων συμπερασμάτων της έρευνας. Στα μεγάλα ασφαλιστικά ταμεία της χώρας (ΙΚΑ, ΟΑΕΕ) τα διαθέσιμα κεφάλαια επαρκούν για ακόμη μικρότερο χρονικό διάστημα.

Στην ίδια έρευνα υπολογίζεται και το μακροχρόνιο αναλογιστικό έλλειμμα των Ταμείων με «φρέσκα» στατιστικά δεδομένα (του 2008). Υπολογίζεται ότι το έλλειμμα έως το 2050 θα είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό που είχε προβλέψει ο ΟΟΣΑ με στοιχεία του 1998 και το οποίο αντιστοιχούσε με ένα ΑΕΠ.

400-500 δισ. ευρώ

Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι το μακροχρόνιο έλλειμμα του συστήματος μπορεί να υπερβαίνει ακόμη και τα 400-500 δισεκατομμύρια ευρώ. Αξίζει μάλιστα να σημειωθεί ότι στους υπολογισμούς λαμβάνεται υπόψη πως το ασφαλιστικό σύστημα έχει την ικανότητα να εισπράττει το σύνολο των εισφορών.

Η ελληνική πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική: η εισφοροδιαφυγή στην Ελλάδα εκτιμάται ότι έχει ξεπεράσει πλέον το 30%, τη στιγμή που σε άλλες χώρες της Ευρώπης δεν υπερβαίνει το 5-10%.

Η κυβέρνηση προσανατολίζεται το θέμα του ασφαλιστικού να αντιμετωπιστεί -ταυτόχρονα με το ζήτημα των εργασιακών σχέσεων- με τη διαδικασία του κατεπείγοντος. Ο διάλογος που προανήγγειλε ο υπουργός Οικονομικών αναμένεται να ξεκινήσει το πρώτο δίμηνο του 2010 με τη συμμετοχή όλων των κοινωνικών φορέων.

Αλλωστε στο υπουργείο Εργασίας ανακαλύπτουν συνεχώς μαύρες τρύπες η κάλυψη των οποίων απαιτεί την εξεύρεση εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Η μεγαλύτερη έχει να κάνει με το συνολικό αποθεματικό του συστήματος. Στα 36-37 δισεκατομμύρια ευρώ το υπολόγιζε η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, στα 22-23 δισεκατομμύρια ευρώ το κατεβάζουν οι εκτιμήσεις της σημερινής κυβέρνησης.

Τεράστιες οφειλές εντοπίστηκαν και στο ΙΚΑ, το οποίο εμφανίζεται να χρωστάει 3-4 δισ. ευρώ μόνο στον ΟΑΕΔ... Οσο για το μηχανισμό είσπραξης των ασφαλιστικών εισφορών, στο υπουργείο Εργασίας ομιλούν για απόλυτη κατάρρευση λόγω της προεκλογικής περιόδου αλλά και της κρίσης.

Πάντως, οι πρώτες προσπάθειες θα επικεντρωθούν στην περιστολή της εισφοροδιαφυγής. Εξετάζεται η συνένωση όλων των ελεγκτικών μηχανισμών των Ταμείων σε ένα ενιαίο σώμα, το οποίο θα λειτουργεί συντονισμένα στα πρότυπα του ΣΔΟΕ. Το ευρύτερο κυβερνητικό σχέδιο προβλέπει συνεργασία και με τους φοροελεγκτικούς μηχανισμούς, κάτι όμως που δεν μπορεί να λειτουργήσει άμεσα.

Οι... ράμπο του ασφαλιστικού θα έχουν πολύ δύσκολο έργο το 2010. Καλούνται να συγκεντρώσουν πρόσθετα έσοδα ύψους τουλάχιστον ενός δισεκατομμυρίου ευρώ. Είναι ενδεικτικό ότι στον προϋπολογισμό του 2010, για τις ανάγκες του ΙΚΑ και του ΟΑΕΕ έχουν εγγραφεί περίπου 500 εκατ. ευρώ λιγότερα σε σχέση με το 2009. Κι αυτό, παρά το γεγονός ότι μόνο οι δαπάνες για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη (άλλο ρεπορτάζ σελ. 6) αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο.

Του Θ. ΤΣΙΡΟΥ, Δ. ΚΑΔΔΑ Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 8 Νοεμβρίου 2009

Δεν υπάρχουν σχόλια: